M͞= میانگین M
K͞= میانگین k
۲-۱۱-۳-۳-مدل تعدیل نرخ اوراق قرضه (نرخ اوراق قرضه بعلاوه صرف ریسک)
که در این روش ساده و سودمند، برای محاسبه هزینه سرمایه، صرف ریسکی به هزینه بدهی بلند مدت شرکت افزوده می شود: (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)

۲-۱۱-۴-هزینه سود انباشته (عدم تقسیم سود)
هزینه سود انباشته kr در واقع همان هزینه سهام عادی موجود است زیرا انتظار سرمایه گذاران از یک شرکت تا حدود زیادی تابع حقوق صاحبان سهام آن است. بدیهی است هرچه میزان حقوق صاحبان سهام (و در واقع سود انباشته) بیشتر باشد، سود مورد توقع سرمایه گذاران بیشتر و برعکس هرچه کمتر باشد، انتظار آنها کمتر خواهد بود. تغییر انتظار افراد به دلیل تاثیری است که این مبالغ در قیمت سهام می گذارد. سود انباشته اثر خود را بر قیمت سهام به صورت نرخ رشد (g) که حاصل ضرب نرخ بازده سرمایه گذاری در میزان سود اندوخته شده در طی یک سال است می گذارد. بدیهی است هرچه میزان سود انباشته بیشتر باشد، نتیجه فرمول نرخ رشد بیشتر و قیمت سهام بالاتر خواهد بود. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
برای محاسبه هزینه سود انباشته، معمولا سود اندوخته شده را سودی می پندارند که باید به صاحبان سهام عادی پرداخت شود، ولی شرکت به نمایندگی از جانب آنان آن را در شرکت سرمایه گذاری می کند. لذا آن ها انتظار دارند که نرخ بازدهی این وجوه دست کم برابر با نرخی باشد که عاید سهام عادی می گردد.
بنابراین هزینه خاص سود انباشته با هزینه خاص سهام عادی برابر است.( با این تفاوت چیزی به نام هزینه توزیع و فروش ندارند).(محمودزاده، ۱۳۸۹)
بنابراین :
۲-۱۱-۴-۱-روش های محاسبه نرخ رشد (g)
برای محاسبه نرخ رشد یا g در مدل گوردون روش های متفاوتی وجود دارد. متداول ترین این روش ها عبارت است از:
اگر نرخ رشد سود و سود سهام در گذشته، نسبتا ثابت بوده و سرمایه گذاران پیش بینی می کنند که این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت. در این صورت g بر اساس نرخ رشد گذشته تعیین می گردد.
روش دیگر این است که ابتدا میانگین نسبت پرداخت سود سهام و مکمل آن نسبت نگهداری سود را پیش بینی نمود و سپس g را از حاصلضرب نرخ نگهداری سود در میانگین بازده حقوق صاحبان سهام(ROE) پیش بینی شده برای آینده به دست آورد.
روش دیگر برای محاسبه g، استفاده از مدل ریاضیات مالی می باشد. در این مدل از فرمول ارزش آتی برای به دست آوردن g استفاده می شود.
که در آن:
PV= سود نقدی سال اول
FV= سود نقدی آخر سال
n= تعداد سال های موجود
عموما کارشناسان و متخصصان اوراق بهادار رشد سود سهام شرکت ها را پیش بینی می کنند و این عمل را با توجه به عواملی نظیری روند فروش، حاشیه سود پیش بینی شده و سایر عوامل رقابتی انجام می دهند. برای مثال نشریه VALUE LINE پیش بینی نرخ رشد ۱۷۰۰ شرکت را ارائه می دهد و موسساتی همچون مریل لینچ و سالمون برادرز چنین پیش بینی هایی را ارائه می دهند. این پیش بینی ها معولا برای پنج سال آینده است. (محمودزاده، ۱۳۸۹)
-۱۲-۲میانگین موزون هزینه سرمایه Weighted Average Cost of Capital
متوسط هزینه سرمایه یا هزینه سرمایه شرکت در کل، میانگین موزون هزینه اجزای سرمایه است که در آن، وزن یا ضریب مورد استفاده، نسبت هر یک از اقلام سرمایه مورد استفاده می باشد.اگر ko مبین هزینه سرمایه در کل باشد:
که در آن:
We= درصد مشارکت بدهی در کل سرمایه
Wp= درصد مشارکت سهام ممتاز در کل سرمایه
Ws=درصد مشارکت سهام عادی در کل سرمایه
Wr= درصد مشارکت سود انباشته در کل سرمایه
ضرایبی که در فرمول محاسبه هزینه سرمایه مورد استفاده قرار می گیرند می توانند تاریخی، مورد نظر، یا نهایی باشند. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
-۱-۱۲-۲ضرایب تاریخی
اساس ضرایب تاریخی، ساختار فعلی سرمایه شرکت است. استفاده از این ضرایب مبتنی بر این فرض است که ساختار فعلی سرمایه بهینه است و در آینده نیز حفظ می شود. ضرایب تاریخی را می توان به دو طبقه ضرایب ارزش دفتری و ضرایب ارزش بازار تقسیم کرد:
-۱-۱-۱۲-۲ضرایب ارزش دفتری
کاربرد ضرایب ارزش دفتری در محاسبه میانگین موزون هزینه سرمایه شرکت مبتنی بر این فرض است که هر گونه تامین مالی جدید متناسب با ساختار فعلی سرمایه صورت می گیرد. ضرایب ارزش دفتری از تقسیم ارزش دفتری هریک از اجزای تشکیل دهنده سرمایه بر مجموع ارزش دفتری تمامی منابع بلند مدت به دست می آید. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
-۲-۱-۱۲-۲ضرایب ارزش بازار
ضرایب ارزش بازار از تقسیم ارزش بازار هر منبع بر مجموع ارزش بازار تمامی منابع به دست می آید. از دید نظری، کاربرد ضرایب ارزش بازار در محاسبه میانگین موزون هزینه سرمایه بهتر از ضرایب ارزش دفتری است زیرا ارزش بازار اوراق بهادار، برآورد مناسب تری از مبالغ حاصل از فروش آنها می باشد. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
-۲-۱۲-۲ضرایب مورد نظر (هدف)
در صورتی که در جهت هدف های شرکت و متناسب با آن، ساختار سرمایه ای تعیین شده باشد، برای محاسبه هزینه سرمایه، کاربرد این ساختار سرمایه و ضرایب مربوط مناسب تر است. برای مثال شرکت ممکن است تصمیم بگیرد با توجه به ریسک صنعت، از ترکیب ۴۰% بدهی و ۶۰% حقوق صاحبان سهام در ساختار سرمایه خود استفاده کند. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
-۳-۱۲-۲ضرایب نهایی
در استفاده از این روش، درصد مشارکت هر یک از منابع تامین مالی در مجموع تامین مالی جدید، به عنوان ضریب آن منبع مورد استفاده قرار می گیرد. در استفاده از ضرایب «مورد نظر»، شرکت در واقع به چیزی توجه می کند که به اعتقاد وی ساختار بهینه سرمایه یا درصد هدف می باشد اما در استفاده از ضرایب نهایی، شرکت مقادیر پولی واقعی هر یک از منابع تامین مالی که برای یک پروژه سرمایه گذاری قابل تامین است را مد نظر قرار می دهد. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)
-۱۳-۲مزایای ارزش افزوده اقتصادی
هدف مدیریت مالی و اساسا مدیریت هر واحد انتفاعی، به حداکثر رساندن ثروت سهام داران می باشد. و حداکثر کردن ثروت شرکت تنها از طریق حداکثر کردن ارزش افزوده اقتصادی امکان پذیر است، زیرا اگر شرکتی ارزش افزوده اقتصادی مثبت داشته باشد، ارزیابی سرمایه گذاران از شرکت مثبت خواهد بود که منجر به صرف سهام خواهد بود ولی اگر ارزش افزوده اقتصادی منفی باشد نتیجه عکس خواهد داد.
EVA رابطه نزدیکی با خالص ارزش فعلی(NPV) دارد، به عبارتی EVA با تئوری تامین مالی که بیان می دارد ارزش یک شرکت افزایش خواهد یافت اگر پروژه هایی با NPV مثبت انتخاب شوند، هم سو و سازگار می باشد. (وقتی ارزش افزوده اقتصادی آتی پیش بینی و به ارزش فعلی تنزیل و به سرمایه اضافه شود، مجموع نشان دهنده ی ارزش فعلی خالص پروژه های گذشته و آتی می باشد).
EVA معیار مناسبی جهت تعیین پاداش مدیران می باشد (می توان پاداش را به عنوان درصدی از ارزش افزوده اقتصادی که مدیران ایجاد کرده اند، در نظر گرفت).
EVA روش مناسبی برای تعیین اهداف، اندازه گیری عملکرد، ارزیابی استراتژی ها، تخصیص بهینه ی سرمایه، طراحی سیستم پاداش، افزایش سرمایه و قیمت گذاری می باشد.
EVA به عنوان معیار اندازه گیری عملکرد کمتر در معرض تحریف های حسابداری قرار دارد. به عبارتی از طریق انجام برخی تعدیلات، انحرافات ناشی از تغییر در روش ها و برآوردهای حسابداری به حداقل می رسد.
EVA معیاری است که نشان می دهد عملکرد واقعی شرکت نسبت به عملکرد پیش بینی شده، کاهش یا افزایش داشته است. EVA مثبت به این معنی است که ارزش شرکت با در نظر گرفتن هزینه برای سرمایه ی به کار گرفته شده، افزایش یافته است.
EVA با ارزش بازار شرکت در ارتباط است. (ارزش سهام تابعی از EVA های آتی پیش بینی شده می باشد).
EVA نشان می دهد که ارزش شرکت مستقیما به عملکرد مدیریت بستگی دارد.
EVA اشکال ارزیابی عملکرد بخش های درون یک شرکت یا شعب آن را فراهم می سازد.
EVA به عنوان یک معیار عملکرد اقتصادی با معیارهای دیگری مثل ارزش افزوده ی نقدی (CVA)، ارزش افزوده ی سهام داران (SVA) و بازده ی جریان نقدی روی سرمایه گذاری (CFROI) سازگار می باشد.(محمودزاده، ۱۳۸۹)
-۱۴-۲معایب ارزش افزوده اقتصادی
با توجه به وجود تعدیلات متعدد و این که کدام نوع تعدیل و تغییر مناسب، لازم است که به وسیله ی حسابداری انجام شود تا اندازه گیری عملکرد بیشتر بر بازده اقتصادی منطبق گردد و همچنین چه نوع هزینه ای باید سرمایه ای شود یا چند ساله مستهلک شود، همه ی این ها موجب می شود که ارزش افزوده اقتصادی (EVA) حالت ذهنی پیدا کند و از طرف دیگر پیچیدگی محاسبات مربوط به آن بسیار زیاد است.

پارکر و همکاران (۲۰۰۶) در پژوهشی تحت عنوان “مدلسازی دروندادهای رفتار پیش قدمانه در کار” به بررسی عوامل شکل دهنده رفتار پیش قدمانه در کار پرداخته اند. داده های این پژوهش که از ۲۸۲ نفر از کارگران سیم کش انگلیس جمع آوری شده است گواه آن است که شخصیت پیش قدم از طریق خودکارآمدی بسیط نقش و جهت گیری نقش قابل انعطاف بر رفتار پیش قدمانه اثر گذار است. ضمن اینکه استقلال کاری نیز از همین طریق اثر خود را می گذارد. همچنین اعتماد بین همکاران نیز تنها از طریق جهت گیری نقش انعطاف پذیر بر رفتار پیش قدمانه اثرگذار است.
دونالدسون و داویس (۱۹۹۱) در پژوهشی تحت عنوان “نظریه خادمیت یا نظریه عاملیت: سبک مدیریت مدیران عامل و بازده ی سهامداران” به دنبال مقایسه این دو دیدگاه مدیریتی و انگیزه مدیران عامل در شرکت هایی با ساختار مدیرعاملی و مدیریت مستقل بوده است. نتایج داده های حاصل از این پژوهش که از ۳۲۱ شرکت امریکایی حاصل شده است؛ بیان می کند که بازدهی سهامداران وقتی که ساختار مدیر عاملی حاکم است در ارجحیت قرار دارد.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
در این فصل با توجه به پرسش های اصلی تحقیق و متناسب با آنها، نخست فلسفه حاکم بر تحقیق ارائه می شود و در ادامه رویکرد تحقیق، استراتژی تحقیق، جامعه و نمونه مورد بررسی، روش جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها مورد بررسی قرار می گیرد.
فلسفه تحقیق
هر پژوهشگری فعالیت­های پژوهشی خود را در سایه پیش­فرض­های فلسفی خاصی انجام می­دهد که در نهایت به طرح ادعای دانش^[۱۳۷] او منجر می­ شود (کرسول، ۲۰۰۳). هر ادعای دانشی در چارچوب یک پارادایم^[۱۳۸] می­گنجد (مرتن^[۱۳۹]، ۱۹۹۸). کرسول فلسفه هر تحقیق را در قالب چهارپارادایم فرا‏اثبات‏گرایی^[۱۴۰]، ساخت‎گرایی^[۱۴۱]، حمایتی/مشارکتی^[۱۴۲]، و عمل گرایی^[۱۴۳] تشریح می کند. فرا‏اثبات‏گرایی که موضوع “حقیقت مطلق” اثبات گرایی را نفی می کند، منعکس کننده فلسفه ای جبرگرایانه است که علت ها احتمالا معلول ها یا اثرات را مشخص می کند. بنابراین مطالعات انجام شده با این فلسفه نیاز به آزمون علت هایی که بر پیامدها اثر می گذارد را منعکس می کند لذا دانش توسعه یافته از طریق فرااثبات گرایی به مشاهدات دقیق و قابل اندازه گیری واقعیت عینی که در جهان وجود دارد، متکی است. در فلسفه ساخت‏گرایی، این طور بیان می شود که افراد جهان را همانطور که زندگی و کار می کنند، درک می کنند بدین صورت که آنها معانی ذهنی خود را از تجربیات شان می سازند و این معانی را به پدیده های خاصی نسبت می دهند. این معانی چندگانه و متغیر است که منجر می شود به اینکه محقق با پیچیدگی ای از نگاه ها به جای معانی سطحی مواجه شود. بنابراین هدف محقق آن است که تا آنجا که امکان دارد نگرش های مشارکت کنندگان را در شرایط مورد نظر مطالعه کند. در پارادایم حمایتی/ مشارکتی اظهار می شود که ساخت‏گرایی به اندازه کافی منصفانه برای دفاع از افراد در حاشیه عمل نمی کند. این محققان بر این باورند که پرسشگر باید با سیاست ها و عوامل سیاسی در هم بتابد لذا به دنبال اصلاح و تغییر و بلند کردن صدای افراد در حاشیه باشد. نهایتا در فلسفه عمل گرایی بیان می شود که کار و راه حل مسئله اهمیت دارد نه روش ها! لذا محققان می توانند از همه رویکردها برای درک مسائل استفاده می کند(کرسول، ۲۰۰۳). دغدغه اصلی عملگرایان کاربرد و نیز یافتن راه حل عملی برای مسائل و پاسخی مناسب برای سوال های پرسیده شده است. در پژوهش های مبتنی بر پارادایم عمل گرایی، روش ها رنگ می بازند و در عوض این مسائل هستند که پر رنگ می شوند؛ از این رو پژوهشگر عملگرا می کوشد، روش های مختلفی را برای فهم و حل مسأله پژوهش به کار بگیرد و از هر دو مأخذ کمّی و کیفی گردآوری داده بهره می گیرند (کرسول، ۲۰۰۳).

از آنجا که پژوهش حاضر بر اساس رویکرد آمیخته انجام می شود؛ این رویکرد به ادعای دانش از نوع عمل گرایانه منجر می شود بگونه ای که محقق رویکردهای مختلف را برای جمع آوری و تحلیل داده بجای تمرکز مطلق بر یک روش بکار گرفته است تا درک بهتری از از مسئله تحقیق فراهم آورد.
رویکرد تحقیق
سه نوع رویکرد در انجام پژوهش می ­تواند سرلوحه کارپژوهشگر قرارگیرد که ماهیت پژوهش، محیط پژوهش محدودیت‏های احتمالی و پارادایم­های زیربنایی حاکم بر روند انجام پژوهش تعیین کننده یکی از آن سه است(دانائی فرد و مظفری،۱۳۸۷). این رویکردها عبارتند از رویکرد قیاسی، رویکرد استقرایی و رویکرد قیاسی-اسقرایی. رویکرد قیاسی(کمی) ماهیت حقیقت را مبتنی بر نظریه های موجود و از طریق آزمون فرضیه ­ها مشخص می­سازد، رویکرد استقرایی( کیفی) به دنبال توصیف متغیرها بر اساس داده های خام است و در نهایت رویکرد استقرایی- قیاسی(ترکیبی یا آمیخته) بسته به مرحله تحقیق از روش های کیفی و کمی بهره ­می­گیرد.
در تحقیق حاضر در گام نخست (مرحله کیفی تحقیق) رویکرد حاکم استقرائی است زیرا محقق با بهره‌گیری از مصاحبه به دنبال دست یابی به داده ها و طبقه بندی آنها می باشد و در گام دوم (مرحله کمی تحقیق) با تأکید بر رویکرد قیاسی براساس الگوی فرایندی و گزاره های حکمی بدست آمده از مرحله اول، فرضیه های تحقیق تدوین و در میان افراد جامعه آماری بصورت کمی آزمون می شود. بنابراین رویکرد تحقیق حاضر رویکرد استقرایی- قیاسی با رویکرد آمیخته می باشد. شکل ۳-۱ این مراحل را به تصویر کشیده است.
گام ۲ : ارائه فرضیات تحقیق
یافته‌های گام اول
ارائه فرضیات تحقیق
مطالعه ادبیات تحقیق
رویکرد قیاسی
گام ۳ : آزمون فرضیات و تبیین الگو
جمع‌ آوری داده از طریق پرسشنامه
تجزیه و تحلیل داده‌ها
آزمون فرضیات و تبیین الگو
گام ۱ : ارائه مدل تحقیق
جمع‌ آوری داده از مصاحبه‌ها
طبقه بندی و تحلیل داده‌ها
ارائه الگوی رفتار خادمانه
مطالعه مقدماتی ادبیات نظری
رویکرد استقرائی
رویکرد قیاسی – فرضیه‌ای
شکل ۳-۱: چرخه رویکرد استقرایی و قیاسی تحقیق
از میان طرح های آمیخته^[۱۴۴]، رویکرد آمیخته اکتشافی بر گردآوری، تحلیل و ترکیب توأمان داده های کیفی و کمی در مطالعه ای واحد یا مجموعه ای از مطالعه ها متمرکز است. در رویکرد آمیخته اکتشافی محقق اولویت گردآوری و تحلیل را به داده های کیفی اختصاص می دهد و در مرحله تفسیر، یافته های کیفی و نتایج کمی را با یکدیگر تلفیق می کند. هدف اصلی از این طرح، کاوش یک پدیده است (کرسول، ۲۰۰۳). به تعبیر مورگان^[۱۴۵] (۱۹۹۸)، استفاده از این رویکرد زمانی مناسب است که محقق به دنبال آزمون مؤلفه های نظریه ای نوظهور- بدست آمده از مرحله نخست تحقیق- است (کرسول، ۲۰۰۳). به زعم مورس^[۱۴۶] (۱۹۹۱)، یکی از اهداف بکارگیری این رویکرد، تعیین توزیع پدیده ای مشخص در جامعه ای معین است؛ بنابراین طرح اکتشافی معمولا بر دوگونه است: مدل ایجاد ابزار^[۱۴۷] و مدل تدوین طبقه بندی^[۱۴۸].
الف.۱) مدل ایجاد ابزار: از این مدل برای ایجاد ابزاری جهت سنجش کمی پدیده مورد بررسی در مرحله نخست استفاده می شود. در این مرحله پس از آنکه پدیده مورد بررسی کاوش و ابعاد گوناگون آن شناسایی گردید؛ گویه های مختلفی نشانگر هریک از مؤلفه های آن پدیده در قالب ابزار سنجشی کمی تدوین می گردند. در مرحله دوم، ابزار بصورت کمی جهت آزمون مورد استفاده قرار می گیرد. در این مدل تأکید بر بعد کمی تحقیق است (کرسول، ۲۰۰۳).
الف.۲) مدل تدوین طبقه بندی: از این مدل زمانی استفاده می شود که هدف از اجرای نخستین مرحله از تحقیق، شناسایی متغیرهایی مهم و اصلی، تدوبن نظامی برای دسته بندی یا طبقه شناسی ، یا خلق نظریه ای بدیع و نوظهور و نیز هدف از اجرای مرحله دوم آزمون یا بررسی دقیق تر این یافته ها است. دراین مدل، از تحلیل داده های کیفی، مقوله ها یا روابط خاصی ایجاد می شوند که خود زمینه ساز طرح سوال ها و فرضیه هایی جهت آزمون در مرحله دوم می گردند. در این مدل تأکید بر بعد کیفی تحقیق است (کرسول، ۲۰۰۳).
با توجه به اینکه هدف نهایی این تحقیق الگوی رفتار خادمانه کارکنان در سازمان های مذهبی است، استفاده از طرح اکتشافی- مدل تدوین طبقه بندی- مناسب است؛ چرا که در مرحله نخست محقق به اتکای داده های کیفی گردآوری شده از متن و مشارکت کنندگان، به شناسایی مؤلفه های رفتار خادمانه و عوامل مؤثر بر آن در سازمان های مذهبی می پردازد و سپس براساس الگوی فرایندی و گزاره های حکمی بدست آمده از مرحله اول، فرضیه های تحقیق به تفضیل تدوین و روابط و شدت تأثیر گذاری را بصورت کمی در میان افراد جامعه آماری مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. بنابراین از آنجا که تأکید اصلی تحقیق حاضر بر شناسایی عوامل موثر و ابعاد رفتار خادمانه در روش کیفی است، لذا با رویکرد تدوین طبقه بندی انطباق بیشتری دارد.
استفاده از طرح اکتشافی نقاط قوت بارزی دارد؛ اولا از آنجا که این طرح در دو مرحله مجزا انجام می شود، هر مرحله به صورت مستقل اجرا می شود وگزارشی مخصوص به خود دارد؛ دوم اینکه علارغم تأکیدی که در این طرح بر بعد کیفی تحقیق می شود؛ مرحله کمی آن را برای مخاطبان کمی گرا پذیرفتنی می سازد؛ و درنهایت اینکه می توان براحتی از این طرح برای مطالعات پژوهشی چندمرحله ای استفاده کرد. هرچند باید توجه داشت که استفاده از این طرح به سبب دو مرحله ای بودن، زمانبر است.
استراتژی تحقیق
هومن(۱۳۸۵) در یک دسته بندی، نظریه بنیادین، تحلیل روایت، مشاهده مشارکتی، مطالعه موردی و تحلیل محتوا را از انواع گوناگون استراتژی ها در تحقیقات کیفی بر می شمرد. روش تحلیل محتوا^[۱۴۹] از راهبردهای تفسیری تحلیل داده های کیفی محسوب می شود. از تحلیل محتوا تعاریف گوناگونی به عمل آمده است. کریپنیدورف تحلیل محتوا را تکنیکی پژوهشی معرفی می کند که به منظور استنباط تکرارپذیر و معتبر از داده ها در مورد متن آن ها به کار می رود. او هدف این تحلیل را همانند سایر تکنیکهای پژوهشی فراهم آوردن شناخت، بینشی نو، تصویر واقعیت و راهنمای عمل می داند (کریپندروف، ۱۳۷۳) در یکی از جدیدترین تقسیم بندی های تحلیل محتوا، دوگونه ی تحلیل محتوای کمی و تحلیل محتوای کیفی ذکر می شود. روش کیفی تحلیل محتوا که گاهی استنباط نتایج بر اساس بودن یا نبودن ویژگی هایی که در پیام تعریف شده است، می باشد، غالباً برای اجرای بهتر مسایل در علوم اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. حامیان فنون کیفی این فرض را مورد تردید قرار داده اند که برای نتیجه گیری، فراوانی شاخص ها لزوما نشانه اهمیت آنها می باشد. از نظر این گروه، ممکن است وجود یا حذف یک واحد در اسناد، از فراوانی نسبی خصوصیات دیگر اهمیت بیشتری داشته باشد(هولستی، ۱۳۷۳). موضوع تحلیل محتوای کیفی می تواند تمامی انواع ارتباط ثبت شده در دست نوشته های مصاحبه ها، گفتمان ها، قواعد مشاهدات ، نوارهای ویدئو، مستندات و… باشد.
بر این اساس به منظور کشف ویژگی های رفتارخادمانه و عوامل مؤثر بر آن در پاسخ به سوالات اول و دوم تحقیق از استراتژی تحلیل محتوا استفاده شده است و در مرحله دوم تحقیق که جهت گیری کمی به خود می گیرد، استراتژی تحقیق پیمایشی - تحلیلی خواهد بود که از طریق آن به دنبال سنجش الگوی استخراج شده در میان اعضای جامعه هدف می باشد.
جامعه تحقیق
بطور کلی خادمان سازمان حج و زیارت در سه گروه طبقه بندی می شوند؛ خادمان اعزامی به عتبات عالیات، خادمان عمره مفرده و خادمان حج تمتع. خادمان عتبات بیشتر وظیفه ستادی دارند و کمتر در تعامل مستقیم با زائرین قراردارند. خادمان حج تمتع هم معمولا با گروه محدودی از زائران و در زمان محدودی در تعامل هستند و وقتی زائران از هتل خارج می شوند، دیگر خدمتی از سوی خادمان حج و زیارت دریافت نمی کنند. اما از بین این گروه ها، خادمان عمره مفرده با تنوع زیادتری از زائران و در زمان طولانی تر در تعامل هستند، بنابراین طیف گسترده تری از رفتارها را در برخورد با زائر ارائه می دهند. بر این اساس جامعه تحقیق حاضر در بخش کیفی، کلیه کارگزاران خادم اعزامی سازمان حج و زیارت از شهر تهران به اماکن مقدس مکه و مدینه در عمره مفرده است که از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ حداقل سه بار اعزام شده باشند و حداقل سه بار نمره ارزیابی الف۱ دریافت کرده باشند که آمار این افراد در حدود ۱۴۰ نفر می باشد و خزانه خادمان خبره تحقیق حاضر را تشکیل می دهند. مبنای این انتخاب در قسمت روش نمونه گیری توضیح داده شده است. همچنین جامعه آماری تحقیق در بخش کمی نیز کلیه کارگزاران خادم اعزامی سازمان حج و زیارت از شهر تهران به اماکن مقدس مکه و مدینه در عمره مفرده می باشد که اسامی آنها در سازمان حج و زیارت حدود ۶۴۰۰۰ نفر به ثبت رسیده است.
اندازه و روش نمونه گیری
الف) نمونه بخش کیفی
به منظور انجام نمونه گیری در مرحله کیفی تحقیق از نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند استفاده شده است. در این راستا ملاک های انتخاب برای مشارکت کنندگان مطلع در پژوهش، مبتنی بر نظام نامه ارزیابی عملکرد خادمان حج و زیارت است که بر اساس نظام نامه ارزیابی عملکرد، کارگزاران خادم اعزامی به اماکن مقدسه مکه و مدینه در عمره مفرده در ۱۰ امتیاز الف۱، الف ۲، الف ۳، ب۱ تا ج ۴ ارزیابی می شود. شاخص های این ارزیابی عبارتند از:
اجرای درست دستورالعمل ها و وظایف محوله
رسیدگی و پاسخگویی به مشکلات و در خواست های زائرین
تعامل و همکاری با عوامل ستادی، اجرایی و همچنین همکاران سازمان
برخورداری از نظم و انضباط
توانمندی، تخصص و مهارت
توجه به مسائل فرهنگی، معنوی و آموزشی حجاج
رعایت آداب، اخلاق و احکام اسلامی در طول سفر
اهمیت قائل شدن به بهداشت فردی و جمعی و نیز مسائل پزشکی
با توجه به اینکه این ارزیابی ها از سال ۱۳۸۸ صورت گرفته است و در بازه ۵ ساله ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ در اختیار محقق قرار گرفته است، لذا خزانه اولیه خبرگان تحقیق را این افراد که حدود ۸۰۰۰ نفر هستند، تشکیل دادند. در مرحله دوم نمونه گیری، افرادی انتخاب شدند که دراین مدت ۵ ساله حداقل سه بار اعزام شده باشند و حداقل سه بار نمره ارزیابی الف۱ دریافت کرده باشند که آمار این افراد در حدود ۱۴۰ نفر، بدست آمد. در مرحله سوم نمونه گیری، باتوجه به اینکه در این تحقیق “محوریت خدمت به زائرین” مبنای اصلی رفتارخادمانه درنظر گرفته شده است، لذا براساس شاخص دوم ارزیابی عملکرد یعنی"نحوه رسیدگی و پاسخگویی به مشکلات و در خواست های زائرین” از بین ۱۴۰ نفر افرادی انتخاب شدند که در این مورد نمره الف۱ کسب کرده باشند که تعداد آنها ۲۵ نفر است. بنابراین فرایند مصاحبه ها با انتخاب این ۲۵ نفر به جریان افتاد و با مصاحبه ای که با هجدهمین نفر از خادمین صورت گرفت پس از آنکه داده های مفید دیگری بدست نیامد، اشباع نظری داده ها و کفایت نمونه گیری به تأیید محقق رسید.
ب) نمونه بخش کمی
در مرحله کمی تحقیق با توجه به عدم دسترسی به کل جامعه آماری تحقیق، محقق با بهره گرفتن از روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان یا دردسترس از طریق حضور در مجامع، همایش ها و هیئاتی که تعداد قابل توجهی از خادمین حضور داشتند، اقدام به جمع آوری داده های مورد نیاز خود کرده است.
برای تعیین حجم نمونه با توجه به معلوم بودن حدود تعداد جامعه آماری از فرمول حجم نمونه میانگین جامعه نامحدود استفاده شده است که بر اساس نمونه گیری مقدماتی به حجم ۳۰ نفر، میزان واریانس ۱۲۷/۰ بدست آمده است. بنابراین در سطح تشخیص ۰.۰۵ و خطای ۵ درصد حجم نمونه تحقیق به صورت زیر محاسبه شد.
محاسبه حجم نمونه :
پارامترهای موجود در فرمول به صورت زیر می باشد:
: مقدار متغیر نرمال واحد متناظر با سطح اطمینان در نظر گرفته شده می باشد. در این تحقیق سطح اطمینان ۹۵% درنظر گرفته شده است. در اینصورت Z متناظر با ۹۵%، ۹۶/۱ می باشد.

ردیف
مشخصات مدل
A 43733

۱
تعداد طبقات مستقل
۱۲

۲
ولتاژ شارژ(کیلوولت)
۲۵

۳
ولتاژ خروجی(کیلوولت)
۳۰۰

۴
جریان خروجی (کیلو آمپر)
۵

۵
پهنای پالس (نانو ثانیه)
۳۰

۶
راندمان ولتاژ (درصد)
%۵۰

۳.۴.۱ اصول کلید زنی در پلاسما
در کاربردهای توان پالسی قدرت بالا به کلیدهایی نیاز است که توانایی تحمل توان تا حد تراوات و زمان شکست الکتریکی آن در گستره نانو ثانیه واقع شود. کلیدهای معمولی از قبیل نمونه هایی که در کاربردهای عادی ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می گیرند جهت برآورده کردن این نیازها مناسب نیستند. بنابراین توسعه انواع جدید کلیدها بر مبنای تکنولوژی انتقال انرژی در پلاسما اجتناب ناپذیر است. کلیدهای قدرت بالا به دو گروه کلیدهای باز و بسته تقسیم می شوند.

همان طور که در مقدمه ذکر شد، در سیستم های توان پالسی پلاسما مهم ترین المان در قسمت شکل گیری پالس، کلید قدرت بالا هستند. هم چنین برای انتقال مقادیر زیادی از انرژی ذخیره شده با دامنه بالا و طول پالس کوتاه به سر بار نیز استفاده می شود، بنابراین با توجه به مشخصات بار، این کلیدها باید دارای ویژگی کار با ولتاژ وجریان زیاد (با سطح ولتاژی بین ۱۰ کیلوولت تا چند مگاولت) و دامنه زمان صعودی کوتاه( درحد نانو ثانیه تا چند میکرو ثانیه) را داشته باشند. برای چندین دهه است که کلیدهای پلاسمایی را با مشخصه انتقال انرژی خوب و قابلیت تحمل بالای ولتاژ آن می شناسند. از کلیدهای پلاسمایی نوع بسته را می توان به اسپارک گپ های گازی^[۵]، ایگنترون ها^[۶]،تایترون ها^[۷] و… اشاره کرد که برای بررسی جزئیات بیشتر می توان به منابع مراجعه کرد]۲۱,۲۲[
استفاده از کلیدهای حالت جامد پلاسمایی به صورت کمپکت با تجهیزات جانبی(مدارات کنترلی و …) با توجه به کارایی مطلوب آن در بازه زمانی طولانی ، دامنه کاری وسیع آن و عمر مفید بالای کلیدها با توجه به نرخ خرابی کم در این کلیدها که منجر به افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم های توان پالسی می شود، روبه افزایش است. با این حال قابلیت های فعلی این کلیدها از جمله : ولتاژ شکست و حداکثر جریان عبوری، هنوز هم قادر به تحمل پارامترهای کلیدی سیستم های توان پالسی بزرگ و پیچیده مورد استفاده در پلاسما نمی باشند. جدول (۱_-۶) به طور خلاصه به برخی از پارامتر های اصلی کلیدهای گازی نوع بسته پلاسمایی مانند اسپارک گپ ها و … هم چنین برای کلیدهای حالت جامد مانند تریستور، IGBT و ماسفت^[۸] اشاره می شود.

ردیف
نوع کلید
حداکثر جریان (کیلو آمپر)
ولتاژ شکست
(کیلو ولت)
افت ولتاژ مجاز
(ولت)

• اقلیم نمای آمبرژه : در این روش میانگین حداکثر گرمترین ماه سال و میانگین حداقل سردترین ماه سال مورد محاسبه قرار می گیرد برطبق این فرمول منطقه ورامین دارای اقلیم خشک و سرد محسوب می شود . (جدول ح – ۱۰)

Q=2000P(M+273.16)^2-(m+273.16)^2

• گوسن نموداری را طراحی کرده است که در آن ترقام درجه حرارت در محور عمودی سمت چپ و اعداد بارندگی در سمت راست محور عمودی قرار دارد و محور افقی نمودار نشان دهنده ماه های سال می باشد . در نمودار آمبرومتریک مقیاس بارندگی دو برابر درجه حرارت در نظر گرفته شده است و در هر ماه که خط درجه حرارت بالاتر از خط بارندگی قرار گیرد ، آن ماه جز ایام خشک سال محسوب می شود.

۴-۱-۲- بررسی وضعیت دما و بارش و عملکرد آن
شهرستان ورامین یکی از مناطق کم آب در ایران است که با توجه به این موضوع عملکرد بارش به شدت مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفته است . در نگاه علمی اقلیم ورامین از لحاظ دما و بارش دارای محدودیت ها و تنگناهای فراوان است . دما در اغلب ماه های سال بالای ۲۰ درجه سانتی گراد است که همین موضوع به روند تبخیر و تعرق شدت و سرعت بخشیده است . تابستان های گرم با دمای بالای ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد شرایط آب و هوایی را به شدت دگرگون ساخته است .زمستان های سرد و خشک که اغلب بدون بارش است باعث بروز یخبندان در ماه های سرد سال می شود . دوره های طولانی گرما و تابش مستقیم و عمودی با توجه به قرار گیری ورامین به لحاظ جغرافیایی یکی مهمترین مسائل اقلیمی شهرستان می باشد .
میانگین ریزش جوی در شهرستان ورامین ۲۱۸ میلی متر در سال می رسد که در طی دوره آماری ۱۳۹۱-۱۳۸۱ این رغم به میانگین ۱۵۵.۴۳ میلی متر در سال کاهش پیدا کرده است .
همانطور که در فصل ۳ به طور اجمالی بیان شد ،بارش در سطح شهرستان ورامین بسیار ناچیز و قابل تعمل است بطوریکه بیشتر بارش های ورامین به صورت باران و غالبا در فصل زمستان است . رطوبت نسبی در ماه های آذر ، دی و بهمن به حداکثر ممکن می رسد که خود باعث بارش های زمستانی و گاها بهاری می گردد . تبخیر در ماه تیر به حداکثر می رسد که همین موضوع بر افزایش دما و کاهش سطح آب های زیر زمینی شده است .
۴-۲ – تاثیر شرایط اقلیمی و آب و هوایی بر کشاورزی
کشاورزی در شهرستان ورامین سابقه دیرینه دارد بطوریکه می توان گفت که قطب تولیدات کشاورزی و دامی استان تهران و حتی کشور است . شرایط آب و هوایی ورامین آن روند خاصی را تا کنون طی کرده است . برای شناخت هر چه بیشتر کشاورزی شهرستان باید ابتدا ساختار زمین شناسی آن را بررسی کرد . این ساختار ها به دو دسته ساختار توپوگرافی و ساختار هیدرولوژیکی تقسیم می گردد .

۴-۲-۱- ساختار توپوگرافی
۴-۲-۱-۱ مزایای ساختار توپوگرافی
ارتفاع دشت ورامین در شمال آن ۱۱۰۰ مترو در ناحیه جنوب غربی حدود ۸۰۰ متر از سطح دریاست. به لحاظ مورفولوژیکی این گستره شامل دو ناحیه مرتفع و دشت است. ناحیه مرتفع بخشهایی از جنوب شرقی پیشوا و جنوب شهرستان ورامین را تشکیل می دهد و دشت که تقریباً تمامی وسعت شهرستان را به استثنای مناطق فوق در برمی گیرد. محل انجام فعالیتهای کشاورزی، صنعتی، دامداری و گسترش مناطق مسکونی و شبکه های ارتباطی است.
اختلاف ارتفاع دشت ورامین حدودا ۳۰۰ متر است و شیب عمومی آن ۶/۰ است. بنابراین استقرار بسیاری از کاربری های شهری، جمع آوری آسان آبهای سطحی، احداث شبکه های آبیاری و زهکشی نستباً آسان، احـــداث شبکه راه ها و راه آهن در سراسر محدوده از مزیت های این حوزه است.
مخروطه افکنه بزرگ جاجرود در قسمت شمالی حوزه مناسب ترین محل تعذیه آبهای زیرزمینی است. معادن نمک، گچ و سولفات سدیم، شن و ماسه از توانهای معدنی این محدوده است .
۴-۲-۱-۲- معایب ساختار توپوگرافی
در این مورد بارندگی کم،گرمای زیاد، دوره خشکی طولانی ، پهنه های وسیع جنوبی دشت و حاشیه کویری و تبخیر زیاد قابل ذکر است. شیب عمومی این حوزه کمتر از ۱ درصد است و ارتفاعاتی که بتوانند در تعدیل آب و هوای منطقه نقشی داشته باشند، مشاهده نمیشود. رسوبات تبخیری ژیپس ، مارن و رس در جنوب دشت ورامین نقش تعیین کننده ای در شوری منابع زیرزمینی منطقه دارند. وجود گسله های کهریزک ، شمال و جنوب ری ، گرمسار ، پارچین ، پیشوا ، شمالشرقی دریاچه نمک و گسله دشت ورامین در این حوزه خطرناک هستند.
۴-۲-۲- ساختار هیدرولوژیکی و منابع آبی
۴-۲-۲-۱- مزایای ساختار هیدرولوژیکی و منابع آبی
اگر چه این اقلیم به لحاظ آسایشی خوش آب و هوا نیست . اما برای کشاورزی مناسب است به همین دلیل دشت ورامین قطب کشاورزی تهران است. رودخانه جاجرود ، سد لتیان و سد ماملو جهت تامین آب مورد نیاز شرب، صنعت و کشاورزی در این زمینه قابل ذکر هستند. مهمترین منبع آبی دشت ورامین رودخانه جاجرود می باشد و سد انحرافی ورامین آب جاجرود را به داخل شبکه آبیاری دشت ورامین هدایت می کند.
شیب عمومی دشت ورامین از جهت شمال به جنوب بوده، بنابراین عمق آبهای زیرزمین در بخش شمال و شمال شرقی دشت نسبت به قسمتهای جنوبی بیشتر است.
مخروطه افکنه بزرگ جاجرود در قسمت شمالی حوزه مناسب ترین محل تعذیه آبهای زیرزمینی است. معادن نمک، گچ و سولفات سدیم، شن و ماسه از توانهای معدنی این محدوده است.
۴-۲-۲-۲- معایب ساختار هیدرولوژیکی و منابع آبی
ورود فاضلاب تهران و شهرکهای اطراف به شبکه آبهای منطقه، بارش کم و ورود فاضلابهای صنعت به آبهای این منطقه قابل ذکر است. سطح آبهای زیر زمینی در ورامین بسیار بالاست به طوریکه امکان زهکشی و بهره برداری مناسب از آن وجود ندارد . به دلیل نبود زیر ساخت های مناسب آبهای سطحی که از بارش های سالانه ایجاد می شود هدر می رود . به سمت کویر سرازیر می گردد .
در حقیقت بررسی این موضوع که وجود چه عواملی سبب دگرگونی شرایط کشاورزی می گردد به شناخت قوی و موثر زمین و خاک تشکیل دهنده آن برای استفاده بهینه با قابلیت کشت بالا و بهره برداری صحیح ، بر میگردد . بعد از بیان شرایط توپوگرافی و هیدرولوژیکی در ادامه به بررسی نوع خاک و شرایط اکولوژیکی حاصل از آن می پردازیم .
۴-۳- خاکشناسی و طبقه بندی اراضی
در قسمتهای شمالی دشت ورامین اراضی بدون محدودیت (کلاس I) وجود دارد که عمدتاً به کشت نباتات یکساله و باغات اختصاص دارند. در اراضی مسطح به سمت انتهای دشت اراضی به تدریج شور شده به نحوی که در انتهای شیب، شوره زارهای گسترده توام با آب زیرزمینی شور مشاهده می شود (اراضی کلاس VI و V) در میانه دشت اراضی با شوری کم تا متوسط گسترش دارد (اراضی کلاس II و III). به طور کلی شوری مهمترین عامل محدودکننده خاکهای دشت ورامین در بخشهای میانی وجنوبی است.
۴-۳-۱- معادن
یکی از سه مرکز عمده برداشت شن و ماسه و یکی از پنج مرکز عمده برداشت خاک رس استان تهران در شهرستان ورامین است. فعالیت این معادن بخشی از اراضی مناسب کشاورزی را برای همیشه از چرخه تولید خارج می کند البته در حال حاضر هیچ گونه فعالیت معدنی در این ناحیه صورت نمی گیرد.
۴-۳-۲- رویش طبیعی
اداره منابع طبیعی شهرستان ورامین وسعت مراتع متوسط این شهرستان را ۱۲۹۰۸۱ و مراتع غنی را ۱۷۸۱۳ هکتار اعلام کرده که در مجموع وسعتی برابر ۱۴۶۸۹۴ هکتار را پوشش می دهند. البته در محدوده این دشت تاحد امکان اراضی هموار و مناسب به اراضی زراعی و باغ تبدیل شده اند. اراضی این منطقه از شمال دشت تا اواسط آن اراضی کلاس یک است که از نظر کشاورزی و آبیاری قابلیت بالایی دارند.
خاکهای شور و سدیمی، آبهای زیرزمینی شور و نزدیک به سطح زمین و محدودیت زهشکی تنگناهای خاک و اراضی این منطقه است. اغلب خاکهای حاصلخیز این حوزه بجای اینکه مورد استفاده کشاورزی قرار گیرند محل تمرکز کوره های آجرپزی گردیده است که علاوه بر خارج نمودن بستر خاک کشاورزی از چرخه تولید خود پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی دارد.
نقشه تناسب اراضی برای کابری های عمده
منبع : سازمان مسکن و شهرسازی استان تهران ، ۱۳۸۵
۴-۴- کشاورزی
بعد از بیان مباحث آب و هوایی به تاثیرات این موضوع بر کشاورزی شهرستان ورامین و جامعه کشاورز ساکن در مناطق زراعی می پردازیم . همانطور که در مباحث پیشین بیان شد شهرستان ورامین دارای اقلیمی گرم و خشک است که ریزش جوی بالنسبه پایین دارد. تمام این شرایط برای یک کشاورزی ایده آل شرایط سختی را فراهم می کند ، یکی از این شرایط دشوار وقوع خشکسالی است . در مواقعی که بارش به پایین ترین حد از میانگین موجود باشد ، خشکسالی به وقوع پیوسته است . اما چیزی که این مسأله را با اهمیت می کند به وقوع پیوستن این حالت در طی چند سال است . نکته حائز اهمیت در زمان وقوع خشکسالی تامین کردن آب مورد نیاز کشاورزان از طریق راه های علمی و احداث زیر ساخت های مفید و موثر و تغییر محصولات و شرایط کشت می باشد که در ادامه بدان می پردازیم . همانطور در نمودار ترسیم شده در نرم افزار DIC (خشکسالی ) از بارش های سالانه مشاهده می گردد اکثر سالها شهرستان با کمبود بارش دست به گریبان است به طوریکه در سال ۱۳۸۶ این میزان به پایین ترین حد ممکن خود رسیده است.
نمودار۴- ۱- میزان بارندگی سالیانه در طی دوره آماری ۱۳۹۱-۱۳۸۱

۴-۴-۱- منابع آبی کشاورزی شهرستان
در شهرستان ورامین ۲ رودخانه فصلی ، ۱۰۰ استخر ذخیره آب۴۷۴ حلقه چاه عمیق و نمیمه عمیق مجاز و ۱۲۰۰ حلقه غیر مجاز و ۹ قنات وجود دارد .همچنین سد ماملو با ذخیره آبی ۲۴۰ میلیون متر مکعب برای تامین نیاز شرب و کشاورزی تهران و ورامین در نظر گرفته شده است ، که سهم کشاورزی دشت ورامین ۹۰ میلیون متر مکعب است . میزان آب مصرفی کشاورزان ۶۵۰ میلیون متر مکعب می باشد که سهم آبهای زیرزمینی ۳۹۵ میلیون متر مکعب و آبهای سطحی رودخانه ها ۲۲۵ میلیون متر مکعب است ، که با توجه به میانگین بارش سالانه ۱۵۵ میلیمتر در سال ، می توان به عمق مشکلات کمبود آب کشاورزی پی برد . البته در بخش آب و خاک نسبت به احداث زیر ساخت های تولید در زمینه لوله گذاری (۷۰ کیلومتر ) ، پوشش انهار ( ۴۶۰ کیلومتر )، آبیاری تحت فشار {بارانی (۷۶۰۰ هکتار ) ، قطره ای ( ۳۴۰۰ هکتار )}اقداماتی صورت گرفته است. با این تفاسیر اگرچه کمبود بارش وجود داشته است اما این کمبود تا کنون لطمه ای به کشاورزی شهرستان وارد ننموده و حتی افزایش کشت هم در برخی از محصولات و شیوه های کشت نیز وجو دارد .در نمودار ۴-۲- در نرم افزار DIC(خشکسالی) با بهره گرفتن از چهار شاخص دما ، رطوبت نسبی ، روزهای بدون بارندگی . بارش تجمعی درصد نرمال بارندگی در طی سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۱ به خوبی نشان می دهد که در سال ۱۳۸۶ مقارن با سال ۲۰۰۶تا ۲۰۰۷ میلادی در شهرستان خشکسالی وجود داشته است
نمودار ۴-۲- درصد نرمال بارندگی در سالهای (۱۳۹۱-۱۳۸۱)

۴-۴-۲- وسعت اراضی شهرستان
شهرستان ورامین دارای اراضی مستعد کشاورزی شهرستان ورامین زمینه مطلوبی برای رشد و توسعه این منطقه بوده و نشانگر هویت کار آفرینی در تمام مناطق آن است . خاک حاصل از آبرفت رودخانه جاجرود شرایط بسیار ایده آلی را برای کشت محصولات متنوع فراهم کرده است . حتی در سطح اراضی شهرستان گیاهان و درختانی رویش پیدا می کنند که حتی محصولات آنها از مبدا ، بسیار با کیفیت تر و قابل سرمایه گذاری می باشد ، که از جمله این محصولات کشت درختان پسته و یا کشت زعفران مرغوب در پایین دشت ورامین را می توان ذکر کرد . اما کمبود آب و نبود سیستم آبرسانی مناسب ، شرایط را تا حدودی غیر قابل پیش بینی کرده است بطوریکه ریسک کشت و کار دراین مناطق برای کشاورزان کم درآمد بسیار سخت و غیر قابل انجام است . حتی در مناطقی که جز پارک ملی کویر هم محسوب می شود ، دارای گیاهان شوری پسند ( هالوفیتها) و خشکی پسند (گز روفیتها) می باشد .بنابراین کویر ورامین هم دارای قابلیت رسیدگی و توجه می باشد . در طی سالهای اخیر ۱۹۰۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی ورامین تسطیح و یکپارچه سازی شده است . مانند جداول ۴-۲- و ۴-۳- زیر میزان منابع طبیعی در دوره های آماری ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ در شهرستان را نشان می دهد .
جدول ۴-۲- اراضی طبیعی در سال ۱۳۸۵

وسعت اراضی
جنگل و مرتع
بیابان
اراضی زیر کشت

هکتار

در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز استراتژیک برای موسسات، سازمان‌ها و نهادهای خدماتی مطرح است، مدیریت دانش تضمین کننده برتری‌های بلند مدت برای سازمان‌ها و جوامع و میزان بهره‌گیری آنها از سرمایه‌های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. مدیریت دانش، نگرشی است که می‌تواند از سوی مدیریت سازمان‌ها با کمی انعطاف پیاده‌سازی شود و رقابت پذیری در آینده، پیشرو بودن در محصول و خدمات جدید، فتح بازارهای جدید و خلق بازارهای نو و از دست ندادن سرمایه‌های دانشی را به ارمغان بیاورد. مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نوظهور در مدیریت است که به شدت مورد اقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیاده‌سازی و اثر بخشی آن می‌باشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیاده‌سازی آن ضروری است. در دنیای امروز، دیگر منابع اقتصادی اصلی سرمایه، منابع طبیعی، نیروی کار و… نیستند، بلکه منابع اقتصادی اصلی، دانش خواهد بود. بعد از قرن بیستم که قرن اقتصاد صنعتی بود، قرن بیست و یکم قرن اقتصاد اطلاعات و دانش می‌باشد. در اقتصاد صنعتی، عوامل تولید ثروت اقتصادی، یکسری دارایی‌های فیزیکی و مشهود مانند زمین، نیروی کار، پول و … بوده است و از ترکیب این عوامل اقتصادی، ثروت تولید می‌شد. در این اقتصاد، استفاده از دانش، به عنوان یک عامل تولید، نقش کمی داشته است اما در اقتصاد دانشی، دانش یا سرمایه فکری به عنوان یک عامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی‌های مشهود و فیزیکی، ارجحیت بیشتری پیدا می‌کند. در اقتصاد دانشی بر خلاف اقتصاد صنعتی، دارایی‌های فکری و بخصوص سرمایه‌های انسانی، جزء مهمترین دارایی‌های سازمان محسوب می‌شود و موفقیت بالقوه سازمان‌ها ریشه در قابلیت فکری آنها دارد. بنابراین نحوه مدیریت سرمایه فکری در سازمان‌ها و نقش آنها بر کسب مزیت رقابتی می‌تواند در پیشبرد اهداف سازمانی نقش بسزایی ایفا کند (بطحایی، ۱۳۸۵). در این میان سازمان‌های کشورمان نیز برای همسویی با سایر سازمان‌ها و افزایش توان رقابتی، در عرصه‌های داخلی و جهانی نیازمند مدیریت دانش و استفاده از سرمایه‌های فکری سازمان خود هستند. بخصوص با عضویت ناظر کشورمان در سازمان تجارت جهانی در سال ۱۳۸۴ و افزایش رقابت در اقتصاد داخلی و همچنین تمایل کشور به پیوستن به این سازمان بین‌المللی، لزوم نگرش سازمان‌ها به مدیریت دانش و سرمایه فکری بیش از پیش احساس می‌شود.

۱-۲ شرح و بیان مسئله
یکی از مهمترین مسائل در اقتصاد ایران در دهه اخیر بحث صادرات غیر نفتی بوده است .این در شرایطی است که میزان در آمد های حاصل از صادرات غیر نفتی قابل مقایسه با درآمد های حاصل از فروش نفت خام نبوده و نمی‌باشد . از طرف دیگر در سبد صادراتی کشور بیشترین سهم درآمد ارزی صادرات غیر نفتی کشور مربوط به صادرات تولیدات سنتی و فرآورده های کشاورزی است. یکی از این تولیدات سنتی فرش می‌باشد. فرش ایران متاثر از ویژگی های برجسته فرهنگی و هنری آن در سده ها و دهه های گذشته همواره به عنوان یکی از کالاهای برجسته در سبد صادرات غیر نفتی ایران مطرح بوده و می‌باشد. به طوری که طی سالهای متمادی اولین و بالاترین ردیف ارزآوری در صادرات ایران و حدود ۷% اشتغال کل کشور و معیشت چند میلیون نفر را به خود اختصاص داده است. (الماسی و همکاران، ۱۳۸۹).
فرش ایران اعم از قالی و قالیچه و گلیم و دیگر دستبافت ها جایگاه بسیار بالایی در میان کشورهای جهان دارد. آمارهای موجود در زمینه صادرات فرش این حقیقت را نشان می‌دهد که تا سال ۱۹۷۰ میلادی، فرش ایران اغلب بازارهای مهم جهان را در نیمی از مقدار و ارزش صادرات جهانی این کالا به خود اختصاص داده است. قبل از پیروزی انقلاب، ارز فراوان حاصل از فروش نفت بر همه فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی و تجاری کشور اشراف داشت و تمام کمبودها و کاستی‌ها را به راحتی پوشش می‌داد. این مساله باعث شده بود تا برای هیچ یک از کالاها و تولیدات مورد نیاز اعم از صادراتی یا وارداتی، برنامه‌ریزی و تشکیلات آموزش دیده فراهم نشود. پول رسمی کشور با حمایت کافی ناشی از فروش نفت برخوردار بود و سایر کالاهای مهم از جمله قالی، هیچ گاه به صورت مستقل مورد بررسی قرار نمی‌گرفت تا بتواند در نوسانات بازارهای خارجی موقعیت خود را حفظ کند و یا شرایط مناسب‌تری را به دست آورد. پس از آن در سال ۷۳ ما شاهد یک دوره شکوفایی در صنعت و بازار فرش ایران شدیم که به مدد مطالعه در مورد بازار و همچنین تامین نیاز مشتریان بدست آمد، اما امروزه به علت عدم توجه به اصول بازاریابی نوین و راهبردی فرش در تمامی مراحل از مرحله تهیه مواد اولیه، بافت فرش تا عرضه به بازارهای جهانی باعث شده که ما جایگاه واقعی خود را در بازارهای سنتی و ثابت (کشورهای اروپایی و آسیایی مانند آلمان، انگلستان، اتریش، فرانسه و عربستان) و بازارهای جدید (ژاپن، برزیل، اروپای شرقی، استرالیا و زلاندنو) به نفع رقیبان خود همچون کشورهای چین، هند، پاکستان و… از دست بدهیم.
متاسفانه به دلیل فقدان اساسی در ابعاد سازمانی، ساختاری، مدیریتی، تولیدی و به ویژه تجاری و بازرگانی، فرش ایران دوران افول و رکورد شکننده ای را در عرصه رقابت های جهانی پیموده و اکنون در شرایط بحرانی خاصی به سر می برد. از طرفی، بی توجهی به اصول و مبانی بازاریابی و تجارت که دربرگیرنده فرایند تولید آن نیز می‌شود، مزیت های رقابتی فرش دستبافت را در داخل و بویژه در سطح جهانی با مخاطرات جدی مواجه نموده است. تجربه موفق دیگر کشورها حاکی از توجه آنها به واقعیت های محیط تجارت و دیگر عوامل تاثیرگذار است (شم آبادی و همکاران، ۱۳۸۶).
این صنعت، یکی از توانمندترین صنایع کشور پس از صنعت پتروشیمی بوده که علیرغم سیر نزولی میزان صادرات طی سالیان اخیر، جایگاه خود را در راس بهترین صادر کنندگان فرش سراسر دنیا حفظ کرده بود تا این که در سال ۱۳۸۷ جای خود را به کشورهای چین و هند سپرد. صادرات فرش ایران در پنج سال گذشته روندی نزولی داشته و پایین بودن قیمت فرش کشورهای رقیب در مقایسه با فرش ایران و هماهنگ بودن آن با سلایق بازارهای جهانی نیز از عوامل عمده رشد برخی از کشورهای رقیب در بازارهای جهانی به شمار می رود (بریم نژاد، ۱۳۸۷). از سویی دیگر افزایش قیمت‌های داخلی در اثر رشد تورم و انتقال تاثیرات تورم، کاهش حجم تجارت جهانی فرش به علت جایگزین شدن سایر کف‌پوش‌ها از جمله موکت، سنگ، پارکت، و سایر زیراندازها نیز به کاهش صادرات فرش ایران در سال های اخیر منجر گردیده است. (فرح بخش، ۱۳۸۴).
نتایج حاصل از تحقیقات مختلف بیانگر آن است که بازاریابی فرش دستبافت در ایران به صورت علمی دنبال نمی‌شود و هنوز بیشتر جنبه سنتی دارد و پس از تولید فرش، اقدام به یافتن مشتریان می‌شود. در ضمن تحقیقات اندکی در زمینه وضعیت بازاریابی فرش در ایران انجام شده (صبوری خسروشاهی، ۱۳۸۲) و کاستی‌هایی از قبیل کمبود اطلاعات روزآمد در مورد خواسته‌ها و گرایشات مشتریان، فقدان برنامه‌ریزی استراتژیک، کاهش کیفیت، ضعف تبلیغات، ضعف مدیریت و خلا برنامه ریزی برای شناسایی سلایق کشورها و ملت های مختلف، نبود آشنایی با بازارهای هدف و ضعف در مشارکت یا برپایی نمایشگاه های فرش دستبافت، در مطالعات انجام شده به چشم می‌خورد (دهقانی فیروزآبادی، ۱۳۷۷).
در دهه‌ های اخیر، انواع موسسات، شاهد تغییرات اساسی در زمینه های ساختار، کارکرد و سبکهای مدیریتی خویش بوده‌اند. موسسات کنونی، اهمیت بیشتری جهت درک، انطباق پذیری و مدیریت تغییرات محیط پیرامون قایل شده و در کسب و بکارگیری دانش و اطلاعات روزآمد به منظور بهبود عملیات و ارائه خدمات و محصولات مطلوبتر به ارباب رجوعان پیشی گرفته‌اند. چنین سازمانهایی نیازمند بکارگیری سبک جدیدی از مدیریت به نام “مدیریت دانش” می‌باشند.
توسعه سریع و شتابان اقتصاد جهانی بهم ‌پیوسته، حکایت از ضرورت توسعه قابلیت‌ها و توانایی‌های منابع دانشی کسب ‌و کار دارد. در پاسخ به این ضرورت در دهه ۹۰ مدیریت دانش به شکلی فراگیر مطرح شد و توسعه یافت. بسیاری از شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که برای عملکرد مؤثر در اقتصاد امروز، تبدیل شدن به یک سازمان دانش محور ضروری است. اما اندکی از آن‌ها به درستی می‌دانند که دانش محور شدن به چه معناست و یا چگونه می‌توان تغییرات لازم برای دانش محور شدن را انجام داد. در این راستا و با توجه به این مهم که مدیریت دانش سازمانی یکی از مهم ترین عوامل موفقیت شرکت ها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است. اهمیت این موضوع به حدی است که امروزه شماری از سازمان‌ها، دانش خود را اندازه‌گیری می‌کنند و به منزله‌ی سرمایه فکری سازمان و نیز شاخصی برای درجه بندی شرکتها در گزارش‌های خود منعکس می‌کنند (موسوی،۱۳۸۷)، این مؤسسه ها، استقرار مدیریت دانش در سازمان را، به عنوان بخشی از راهبرد سازمان، ضروری می‌دانند (جعفرنژاد:۱۳۸۷)
مدیریت دانش، به مثابه بخشی ضروری و اساسی در موفقیت سازمان، دامنه‌ی گسترده‌ای از ایده‌های سازمانی، شامل نوآوری‌های راهبردی، اقتصادی، رفتاری و مدیریتی را در بر می‌گیرد. در جهان امروز که تولید کالاها و ارائه‌ خدمات به شدت دانش مدار شده‌اند، دانش دارایی کلیدی برای کسب مزیت رقابتی به شمار می‌رود.
۱-۳ پرسش اصلی تحقیق
آیا متغیرهای پیاده سازی مدیریت دانش بر افزایش صادرات فرش در ایران تاثیر مثبت و مستقیمی دارند؟
۱-۴ اهمیت تحقیق
با توجه به میزان استفاده از دانش و اطلاعات در صنایع امروزی و حیاتی بودن این عامل در چرخه تولید و مصرف محصولات و از آنجا که فرش به عنوان کالایی صادراتی در زمزه اقلام صادراتی غیر نفتی مهم در ایران به شمار می‌رود، لذا توجه و دقت در مراحل تولید و صادرات این محصول با توجه به شرایط جدید جهانی و وجود رقابت بین کشورهای بافنده فرش از جمله ایران، هند، پاکستان و … نیاز به حفظ کیفیت در سطح جهانی و توانایی رقابت با سایر کشورها در سطح جهانی لازمه دانش محور شدن و آگاه کردن تمامی کارکنان و دست اندرکاران تولید و صادرات از عوامل تعیین کننده و وضع بازار جهانی با بهره گرفتن از ابعاد مدیریت دانش در این چرخه خواهد بود.
اهداف تحقیق:
شناسایی عوامل مهم و اصلی مدیریت دانش در زمینه صادرات فرش
میزان اهمیت و تاثیر این عوامل در فرایند صادرات
مشخص کردن جهت هر یک از عوامل بر صادرات
ارائه راه حل مناسب در خصوص موضوع
سوالات تحقیق:
متغیرهای اثرگذار پیاده سازی مدیریت دانش کدامند؟
مدل مفهومی حاصل از مولفه‌های اصلی پیاده سازی مدیریت دانش کدام است؟
برازش مدل چگونه است؟
اولویت‌های هرکدام چگونه است؟
۱-۵ قلمرو تحقیق
۱-۵-۱ قلمرو موضوعی تحقیق:
در این پژوهش، محقق به دنبال بررسی و تاثیر عوامل مدیریت دانش بر افزایش صادرات فرش ایران و اهمیت و نقش هر یک از این عوامل خواهد بود.
۱-۵-۲ قلمرو مکانی تحقیق:
قلمرو مکانی این تحقیق جامعه انتخابی از میان تولید کنندگان، صادر کنندگان، فروشندگان، صاحب نظران در زمینه صنعت فرش در ایران انتخاب خواهند شد.
۱-۵-۳ قلمرو زمانی پژوهش:
زمان یا دوره زمانی آغاز تا پایان کار توزیع و جمع آوری پرسشنامه (ابزار گردآوری اطلاعات) و تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده را شامل می‌شود که این روند یک دوره زمانی ۶ ماهه را پیش بینی می‌کند و از ۱/۱/۱۳۹۱ آغاز و در ۱/۷/۱۳۹۱ به پایان می‌رسد.
۱-۶ تعریف اصطلاحات
پیاده سازی مدیریت دانش
مدیریت دانش: مدیریت دانش، یک فرایند یکپارچه و سیستماتیک در سطح سازمان است که شامل فعالیت اکتساب، خلق، ذخیره، توزیع و بکارگیری دانش به وسیله افراد و گروه ها برای رسیدن به اهداف سازمانی می‌باشد. مدیریت دانش ۴ عنصر اساسی دارد: دانش، مدیریت، تکنولوژی اطلاعات و فرهنگ سازمانی (Ganderi at al, 2010)
ابعاد مدیریت دانش
دانش: دانش، دانستنی است که در تجربیات، مهارتها، قابلیت‌ها، توانایی‌ها، استعدادها، افکار، عقاید، طرز کارها، الهامات و تصورات افراد موجود است و به شکل مصنوعات ملموس، فرایندهای کاری و امور روزمره یک شرکت خود را آشکار می‌سازد .دانش دو نوع است: عیان و نهان (یا ضمنی) Hoffman, et al ,2005)).
مدیریت: مدیریت تلویحا بر طبقه بندی، فراهم کردن ساختار و ایجاد ادراک بهم پیوستگی در یک سازمان دلالت دارد. .( Rodriguez,2007:85)
تکنولوژی اطلاعات: تکنولوژی اطلاعات می‌تواند بعنوان ابزاری قدرتمند عمل کرده و ابزارهایی مؤثر و کارآمد برای همه وجوه مدیریت دانش شامل تسخیر، اشتراک و کاربرد دانش تأمین کند. برای تبدیل اطلاعات به دانش، افراد باید اطلاعات را تحلیل، تفسیر و درک کرده و آن را در متنی جای دهند (قاضی زاده فرد،۱۳۸۷).
فرهنگ سازمانی: سازمان‌ها نیاز به روابط حمایتی، تشریک مساعی و ایجاد فضای صمیمیت و دوستی (فرهنگ همکاری) برای تحقق مدیریت دانش دارند. در چنین فرهنگی افراد همدیگر را حمایت و کمک می‌کنند و دانش مورد نیاز برای انجام فعالیتهای سازمانی در اختیار همدیگر قرار می دهند تا به کارگیری دانش، آسان و زمینه ایجاد ایده‌ها و روش‌های نوین در سازمان فراهم شود. گرایش یا عدم گرایش سازمان‌ها به فرهنگ قدرت می‌تواند پیاده سازی مدیریت دانش را متاثر سازد .(Davel & Snyman, 2007)
صادرات:
صادرات تابعی از تجارت بین المللی است که به موجب آن کالای تولید شده در یک کشور برای فروش و یا تجارت در آینده به کشور دیگر حمل می‌شود (investopedia, 2012).
فرش :
پشم و موی حیواناتی نظیر گوسفند و بز، اولین یافته‌های بشر برای برآوردن این نیاز بود و متعاقباً پوست این حیوانات اولین زیرانداز یا به عبارت دیگر فرش منسوج بود. به دنبال تحول و پیشرفت در زندگی، بشر آموخت که می‌تواند با در هم نمودن و فشردن الیاف پشم، زیراندازی ضخیم‌تر و گرم‌تر به نام نمد تهیه نماید. متعاقباً با فراگیری فنون ریسندگی و تابندگی، نخهای پشمی را تولید نمود و برای اولین بار با ادغام رشته نخهای افقی و عمودی نخ‌های پشم، گلیم را ابداع کرد و این سرآغازی بود برای ابداع فرش گره دار یا پرزدار که هنر و فنی پیشرفته‌تر بود (پرتال شرکت سهامی فرش ایران،۱۳۸۹).
فصل دوم:
ادبیات پژوهش
۲ – ۱ مقدمه:
تئوری‌های عرفی نئو کلاسیکی بر پایه انباشتگی دو عامل بنا شده‌اند: سرمایه و نیروی کار. اقتصاد دانان باور دارند که هر دوی این منابع، بازده نزولی دارند و سرانجام هر افزایش اضافی از نیروی کار و یا سرمایه از قانون بازده نزولی پیروی خواهد کرد. ایده ایستایی رشد در برخی نقاط که توسط دیدگاه کلاسیک پیشنهاد شده بود توسط تئوری نئوکلاسیکی و با این نظریه که تکنولوژی وضعیت مناسبتری را از نقطه ایستا تبیین می‌کند به بن بست رسید و حال این ایده با عبارت دانش به چالش کشیده شده است. اما اقتصاد دانان یک دوره‌ی سختی برای تطبیق دانش در داخل مدل‌های خودشان دارند، چرا که بر خلاف سرمایه و نیروی کار که بازده نزولی را نشان می‏دهند، دانش بازده صعودی را نشان می‏دهد (Arntzen et al, 2009) دلیل بحرانی دیگر بر رشد دانایی محور، تغییرات است. تغییرات همیشگی و پیوسته با جلوه‌ای از حرکت شتابان دگردیسی‌ها در بازار، فناوری، بنگاه‌ها و دیگر بخش‌های اقتصادی. این امر موجب می‌شود تا بنگاهها و افراد در جستجوی سودهای بالاتر بجای سودهای معمول فکر نوآوری، جستجوی راه‌ها، عملیات و فناوری‌های جدید باشند. در نگرش اقتصاد جدید، تغییر اقتصادی، نتیجه حرکت آرام از یک حالت تعادلی به حالت دیگر نیست بلکه آن از دنبال کردن سودهای شبه انحصاری نتیجه می‌گردد که متعلق به نوآوران است. ایده‌های جدید بکرار توسط بنگاه‌ها ایجاد می‌شود و تغییرات اقتصادی بوسیله موفقیت فناوریها و راهکارهایی که روش‌های قبلی را منسوخ می‌کنند، بوجود می‌آید Hung , 2005)). خلاقیت هسته اصلی فرایند نوآوری است و بهره‌وری واحدهای تحقیق و توسعه نیز از خلاقیت نشأت می‌گیرد. در فرایند ملی نوآوری نیز دانش خلق می‏شود و وظیفه مدیریت دانایی نیز عبارت از فرایند اداره دقیق دانش برای رفع نیازهای موجود‌، شناخت و بهره برداری از دانش موجود کسب شده و ایجاد فرصتهای جدید و توان ظرفیت بکارگیری دانش می‏‏‏باشد. وظایف واحدهای تحقیق و توسعه نیز توسعه مرزهای دانش با تحقیقات پایه‌ای و یا تحقیقات توسعه‌ای و کاربردی برای بهبود مستمر فرایند تولیدی است. بنگاههای صنعتی موفق در اقتصاد جدید آنهایی هستند که بطور مستمر به تولید دانش بپردازند و آن را در سراسر سازمان توزیع کنند و سریعاً تبدیل به تکنولوژی و محصول کنند (Dalkir et al, 2007) .
۲-۲ مدیریت دانش
۲ – ۲ – ۱ تاریخچه مدیریت دانش