ب) بحث یافته های فرضیه های تحقیق:
فرضیه اصلی تحقیق :
ین نگرشهای فرزند پروری والدین و رشد خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد .
بررسی رابطه خلاقیت کلی تورنس و نگرش والدین نشان داد که میزان رابطه خطی بین مقیاس سیالی و میزان نگرش والدین برابر ۱۷۴/۰=r (05/0<003/0=P)، بوده که میزان این رابطه بین مقیاس بسط با نگرش برابر ۱۶۱/۰=r (005/0P<) و با مقیاس ابتکار برابر ۱۴۳/۰=r می باشد. اما بین مقیاس انعطاف پذیری و نگرش والدین رابطه آماری وجود نداشت (۰۵/۰P>) . میزان خلاقیت کلی تورنس نیز با نگرش والدین پیوندی به میزان (۲۰/۰=r) نشان داد بنابراین نگرش والدین نسبت به خلاقیت فرزندان تأثیری نسبتاً ضعیفی دارد .

فرضیه فرعی ۱ :
نگرشهای فرزند پروری منجر به رشد خلاقیت والدین در مورد دانش آموزان پسر و دختر متفاوت است .
برای بررسی میزان خلاقیت فرزندان دختر وپسر بر اساس نتیجه آزمون t ، میزان مقیاس سیالی در دختران بیشتر از پسران گزارش گردید. (۵%P<)، در بررسی میزان مقیاس بسط بین دختران و پسران دانشآموز، ملاحظه گردید که این میزان برای دختران برابر (۱۷/۳±۵۴/۱۵) و برای پسران برابر (۲۷/۳±۸۸/۱۳) می باشد بطوریکه برابری میانگین گروه ها در سطح خطای ۵% معنی دار است (۵%P<) به بیان دیگر مقیاس بسط نیز در دختران بیشتر از پسران است. همچنین میزان مقیاس ابتکار در دختران در سطح خطای ۵% معنی دار گردید (۵%<011/0=P) بطوریکه مقیاس ابتکار هم در دختران بیشتر از پسران می باشد. در بررسی میزان مقیاس انعطاف پذیری دختران و پسران ملاحظه گردید که این میزان در دختران و پسران بترتیب برابر (۴۷۱/۲±۲۵/۱۷)، (۰۱/۳±۱۱/۱۶) می باشند که با مراجعه به نتیجه آزمون t می توان گفت مقیاس انعطاف پذیری در دختران بیشتر از پسران می باشد. همچنین در برآورد کلی خلاقیت تورنس بین دختران و پسران نتیجه حاصله دلالت بر خلاقیت بیشتر دختران نسبت به پسران می باشد. (۵%<002/0=P).
فرضیه فرعی ۲ :
میزان خلاقیت دانش آموزان در بین پایه های مختلف تحصیلی متفاوت است .
برای بررسی میزان خلاقیت در بین پایه های تحصیلی (اول، دوم و سوم) بر اساس تحلیل داده ها مشاهده گردید که میزان خلاقیت در مقیاس سیالی در بین پایه های اول، دوم وسوم ، برابری میانگین خلاقیت بین پایه های تحصیلی مورد تائید قرار گرفت بعبارت دیگر خلاقیت در بین پایه های تحصیلی متفاوت نیست. (۵%P>).
فرضیه فرعی ۳ :
میزان خلاقیت دانش آموزان با برخی متغییرهای دموگرافیک پاسخگویان مثل سطح تحصیلات ، وضعیت رفاهی و شفل والدین ارتباط معنی داری دارد.
در برسی وضعیت رفاهی ملاحظه گردید که مقیاسهای سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و خلاقیت کلی تورنس در بین طبقات رفاهی مختلف تفاوت معنی داری ندارد (۵%P>) بعبارت دیگر وضعیت رفاهی خانواده در خلاقیت مقیاسهای ابتکار، سیالی، انعطاف پذیری تأثیر ندارد اما خلاقیت مقیاس سیالی فرزندان در خانواده های رفاه بالا کمتر است .
فرضیه فرعی ۴ :
رابطه بین میزان عوامل مختلف خلاقیت دانش آموزان ( سیالی ، بسط ، ابتکار و انعطاف پذیری ) و میزان نگرشهای فرزند پروری والدین ( سلطه گری ، سهل انگاری و وابستگی شدید ) متفاوت است .
با عنایت به نتایج حاصله در خصوص میزان خلاقیت در بین نگرش رفتاری والدین، با توجه به اینکه سطوح نگرش رفتاری والدین در دو بعد نگرش متوسط و نگرش بالا محدود می باشد، نتایج حاصله بیان داشت که میزان خلاقیت مقیاسهای سیالی ، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری در بین میزان نگرش رفتار والدین(متوسط و بالا) تفاوت نداشت. بعبارت دیگر خلاقیت فرزندان متأثر از نگرش رفتاری والدین نسبت به فرزندان نمی باشد (۵%P>)
در بررسی ارتباط نوع نگرش والدین با خلاقیت ملاحظه گردید گه میزان پیوند آماری نگرش سلطه گری و نگرش وابستگی با خلاقیت تورنس به ترتیب برابر۰٫۱۶ ،۰٫۱۴۵ میباشد که این میزانها رابطه نسبتا ضعیفی را شامل میگردد. یعنی میتوان گفت والدین در نوع نگرش خود نسبت به خلاقیت فرزندانشان با تردید مواجه بوده اند . و هیچ رابطه آماری بین نگرش سهل انگاری والدین با نوع خلاقیت فرزندان پدید نیامده است (p<0.05) .
نتیجه گیری
نتایج تحقیق حاکی است ۶/۱۱ /۰ دانش آموزان خلاقیت بسیار زیاد ، ۲/۴۲/۰ خلاقیت زیاد ، ۷/۲۸ /۰ خلاقیت کم و ۵/۱۷/۰ خلاقیت بسیار کم از خود نشان دادند که ۸/۵۳/۰ بالاتر از متوسط و ۲/۴۶/۰ نیز پائین تر از حد متوسط می باشند . درحالیکه اکثریت والدین (۵/۹۲/۰ ) نگرش حد متوسطی به رشد خلاقیت فرزندان دارند. فلذا از نظر شیوه های فرزند پروری و میزان خلاقیت دانش آموزان همخوانی زیادی وجود نداشته و رابطه آماری معنی داری نیز بدست نیامده است . بطوریکه ارتباط ضعیف(۲۰/۰ r= ) بین میزان خلاقیت دانش آموزان و نگرشهای فرزند پروری والدین گویای این امر بوده و عامل خلاقیت بطور معنی داری متاثر از نگرش والدین نیست . یعنی والدین دیدگاه های تربیتی روشن و جهت داری که بتواند رشد قوه ابتکار و نوآوری کودکان را پشتیبانی و حمایت کند نداشته و در تربیت فرزندان گرایشات شدیدا محافظه کارانه ای دارند که می تواند دلیلی بر تقدم و اهمیت موفقیت تحصیلی فرزندان بر رشد خلاقیت از نظر والدین باشد و یا اینکه عوامل مختلفی در رشد خلاقیت کودکان موثر هستند که نگرشهای فرزند پروری یکی از آنهاست و یا اینکه اثرات رفتاری والدین که می تواند متفاوت از نگرش باشد مهم تر است و نهایت اینکه اکثر والدین بنا به دلایلی در این خصوص ابهام و اکراه دارند . با وجود این ارتباط برخی از عوامل تشکیل دهنده خلاقیت با نگرشهای والدین ، جنسیت دانش آموزان ، تحصیلات و شغل والدین ، وضیت رفاهی خانواده ها و… که مربوط به فرضیه های فرعی تحقیق می باشد قابل توجه است بطوریکه برای والدین موفقیت تحصیلی فرزندان مهم تر از رشد خلاقیت بوده و در مقام مقایسه میانگین نمرات خلاقیت دختران بیشتر از پسران است تحقیق کفایت ( ۱۳۷۳ ) همین نتیجه را تائید می کند البته چنین نتیجه ای می تواند ناشی از بلوغ زودرس و تفاوت در سنین رشد جسمی – روانی دختران نیز باشد . توزیع فراوانی میزان خلاقیت دانش آموزان نیز به ترتیب برای بسیارکم ، کم ، زیاد و بسیار زیاد ۵/۱۷ % ، ۷/۲۸% ، ۲/۴۲% و ۶/۱۶% می باشد. لکن تفاوت معنی داری از نظر میزان خلاقیت دربین پایه های مختلف تحصیلی مشاهده نگردید. همچنین میزان عوامل چهارگانه خلاقیت (بسط ، سیالی، ابتکار و انعطاف پذیری ) دردختران بیشتر از پسران است . در مورد متغیرهای دموگرافیک نتایج حاکی است : ۱- مقیاس خلاقیت سیالی فرزندان خانواده های مرفه کمتر است که می تواند دلیلی بر اهمیت و تقدم موفقیت تحصیلی بر رشد خلاقیت در این طبقه و بالا بودن انگیزه تغییر و انتظار در بین طبقات پائین اجتماع باشد ۲ – اکثریت پدران (حدود ۶۰/۰ ) و مادران (حدود ۴۸/۰) دانش آموزان دارای تحصیلات عالی لیسانس و بالاتر هستند. شغل اغلب مادران را خانه داری (۶۷/۰ ) و معلمی ( ۳/۲۵/۰ ) و شغل اغلب پدران را کارمندی (۳/۳۸/۰ ) و آزاد ( ۲۷/۰ ) تشکیل می دهد .
محدودیت ها^[۲۸۳] ، مشکلات و موانع^[۲۸۴] تحقیق
در هر تحقیقی یک سری عوامل ناخواسته قابل کنترل و غیرقابل کنترل در انجام عادی آن محدویت ایجاد کرده و بر نتیجه امر تاثیر می گذارند این عوامل در واقع مزاحم کار محقق هستند که با تاثیر گذاشتن بصورت تشدید و یا تضعیف ، نتیجه تحقیق را مخدوش می کنند . در هر صورت تلاش برای کنترل و گاهش اثرات آنها ضروری است (سید عباس زاده ، ۱۳۸۰ ، ص ۱۰۳و ص ۱۰۴). البته پر واضح است در صورتیکه در یک کار تحقیقاتی علمی امکان حذف اثر عوامل مزاحم و ناخواسته میسر می گردید خیلی مطلوب بود لکن این مطلب در تحقیقات علمی بویژه در موضوعات علوم اجتماعی و رفتاری مثل روانشناسی میسر نیست اما تلاش برای شناسائی و گاهش اثرات آنها تنها راه چاره است . ذیلا به چند محدویت و مشکل مطرح در این تحقیق اشاره می گردد:

1. 1. مهم ترین محدودیت تحقیق حاضر به دلیل عدم نمونه گیری ، نداشتن قابلیت تعمیم پذیری آن به موارد دیگر است . ( سیدعباس زاده ، ۱۳۸۷، ص ۱۶۰). کوچک و محدود بودن جامعه آماری مورد مطالعه ، موجب بروز مشکل تعمیم^[۲۸۵] پذیری داده ها و نتایج تحقیق می باشد جهت حل مشکل نمونه های زیادتری مورد مطالعه قرار می گیرد و اهمیت موضوع خلاقیت در مورد دانش آموزان با استعداد مشغول تحصیل در مراکز سمپاد که پس از طی مراحل آزمون علمی از میان کل مدارس ابتدائی گزینش شده اند ضرورت موضوع را توجیه می کند . صرفنظر از نتایج تحقیق ، ارائه هرگونه پیشنهاد مستلزم ایجاد تغییر در برنامه های آموزشی منجر به رشد خلاقیت ، نیازمند انجام تحقیقات مشابه و مکمل دیگر است تا امکان تعمیم فراهم آید.

1. 1. خلاقیت به عنوان عملکرد فکری کودکان همانند هوش ، استعداد ، موفقیت تحصیلی و… دارای بار ارزشی مثبت برای خانواده ها و مدارس ( بویژه مراکز پرورش استعدادهای درخشان) است فلذا فرض است به هر نحوی والدین ، مربیان و اولیای مدرسه ، افکار و رفتارهای عادی دانش آموزان را خلاقانه به حساب آورند و یا بخواهند نتایج صرف هوش و موفقیت تحصیلی را به خلاقیت ربط دهند همانطوریکه چنین تلاشی برای داشتن نمره ۲۰، شاگرد اول بودن و کسب عنوان ” تیز هوش بودن ” کودکان به شدت در جامعه امروز وجود دارد.

1. 1. بلحاظ اتکای عمده نظام آموزش و پرورش کشورمان به محفوظات به ویژه دردوره ابتدائی ، تعیین و تعریف مصادیق رفتارهای خلاقانه با دشواری مواجه خواهد بود. در عین حال تمایل پاسخ دهندگان به انتخاب بهترین گزینه که آشکارا در تائید مطلوبترین حد خلاقیت است ممکن است نتایج تحقیق را به علت خطای گرایش به حد مطلوب تحت تاثیر قرار دهد .

1. 1. محافظه کاری معلمان و احتمالا عدم همکاریشان بدلیل نارضایتی شغلی ویا به هر دلیل دیگر، همچنین التزام مدارس ( بویژه مدارس دولتی ) به اجرای برنامه های مصوب آموزش و پرورش و نقش ضعیف آموزش روش های خلاقانه در بطن کتابها و برنامه های درسی ، ممکن است اجرای چنین تحقیقاتی را غیرلازم و مغایر اهداف نظام آموزشی رایج تشخیص داده شده و با مخالفت مربیان و اولیای مدارس قرار گیرد و سطح همکاری آنان را گاهش دهد و نتایج تحقیق حاضر نیز ( بخصوص در مورد معلمان ) آنرا تائید نمود . در سایر تحقیقات انجام شده از جمله تحقیق همتی که جزو منابع مورد استفاده بود چنین مشکلی در ارتباط با معلمان گزارش شده است.

1. 1. تاکید بر رفتارخلاقانه و تفکر خلاق مستلزم تغییر در رفتار و نگرش افراد است فلذا با توجه به دشواری ماهوی این تغییرات و همچنین بلحاظ سنتی بودن جامعه ، احتمال دارد چنین امری بعنوان تلاشی در جهت تغییر منش ، فکر ، عقیده و اصول تربیتی کودکان تلقی گردیده و مورد مخالفت والدین و موجب عدم همکاری آنان شود.

1. 1. محدود شدن ابزارهای جمع آوری اطلاعات به کتب، پایان نامه ها ، پرسشنامه ها ، سایت های اینترنتی و… و عدم استفاده از سایر روشها مثل مصاحبه ، بررسی اسناد و مدارک و آئین نامه ها و… موجب گاهش نسبی اعتبار و غنای تحقیق است .

1. 1. اعتبار آزمونهای سنجش خلاقیت و نوآوری ، علیرغم وفور و جذابیت از سوی متخصصین هنوز زیر سوال است . چرا که هنوز مراحل ابتدائی را طی می کنند فلذا خیلی از صاحبنظران در این خصوص اتفاق نظرندارند ( بدری، ۱۳۶۴، ص ۱۵۷). فلذا به طور قطع نمی توان نتایج تحقیق را انعکاس حقایق مورد هدف تلقی نمائم .

1. 1. طولانی و پیچیده بودن بودن آزمونهای تکمیل شده توسط دانش آموزان و معلمان که ممکن است باعث خستگی و بی دقتی آنان شده فلذا وقت و حوصله کافی را صرف نکرده و پاسخهای غیر دقیق به سوالات بدهند.

1. 1. برای شناسائی پاسخ دهندگان و تطبیق نتایج پرسشنامه اصلی با نتایج پرسشنامه های تکمیل شده توسط والدین و معلمین ، از روش کدگذاری استفاده شد از آنجائیکه بی نام بودن پرسشنامه در نحوه پاسخدهی ، صداقت پاسخدهندگان ، میزان مشارکت و… تاثیر می گذارد، در این تحقیق نیز واکنشهای چون اعتراض مستقیم به مجری تحقیق و اولیاء مدرسه ، برگشت ندادن تعدادی از پرسشنامه ها، سیاه ولاک نمودن کدهاو نوشتن یادداشتهای اعتراض و… مشاهده شد. این مشکل در مورد پرسشنامه های دانش آموزان و والدین ،تا حد قابل قبول بود لکن تاثیر با نام بودن در پرسشنامه معلمین( هم معلمین قابل شناسائی بودند و هم اسامی دانش آموزان طی لیست ارزیابی ارائه شده بود)احتمالا بسیار زیاد بوده است بطوریکه تعداد پرسشنامه برگشت داده شده (کامل )اندک بوده و آن را از حیث اعتبار انداخته است . البته فقدان روحیه همکاری معلمین ، نیاز به صرف وقت زیاد جهت تکمیل پرسشنامه ، وقت گیر بودن تطبیق تعاریف عوامل چهارگانه خلاقیت با یکایک دانش آموزان ، شباهت و پیچیدگی نسبی سوالات و…از علل دیگر بوده است .

1. 1. بررسی سطح درآمد و طبقه اقتصادی – اجتماعی خانواده دانش آموزان از جمله متغییرهای دموگرافیک مورد مطالعه در تحقیق حاضر به منظور درک ارتباط آن با متغییرهای دیگر بود . بدیهی است سوال از میزان درآمد افراد حتی در جوامع آزاد جزو پیچیده ترین عوامل مورد بررسی است . طبق تحقیقات موسسه مطالعات منطقه ای دیترویت دانشگاه میشیگان آمریکا که در سال ۱۹۶۰ ، نگرش مردم در مورد مسائل زناشویی و درآمد را یکجا مطالعه کرده بود برخلاف انتظار به این نتیجه رسید که مقاومت و خودداری از پاسخ به مسائل زناشویی خیلی کمتر از مسائل درآمدی بود و جالبتر اینکه در پیگیری بعدی ، افراد مورد مطالعه مسائل مالی و درآمد را ” خیلی خصوصی ” ارزیابی نموده بودند یعنی به نظر آنها مفهوم سطح درآمد ، از مفهوم زندگی زناشویی خصوصی تر بود ( عابدی ، ۱۳۶۲، ۵۷). با این حال روش نسبتا مطلوبی وجود دارد که در آن سطوح مختلف درآمدی تعیین و از پاسخ دهنده می خواهند روی گزینه متناسب وضع درآمدی خود علامت بگذارد با این حال تصور می شود احتیاط ، محافظه کاری و حساسیت کماکان در این تحقیق وجود داشته و بر روی نتایج اثر گذاشته است .

پیشنهادات
هر تحقیق علمی علاوه بر انجام رسالت خود ، ضرورتا نیاز به ارائه طریق و پیشنهادات در مورد موضوع مطالعه و موارد مشابه است تا راهنما و چراغ راه دیگر افراد علاقمند که احتمالا در آینده در آن راه قدم گذاشته و یا از نتایج بدست آمده استفاده می نمایند باشد . براین اساس پیشنهادات ذیل ارائه می گردد.
الف : پیشنهادات کاربردی

• • لزوم بازنگری محتوی مواد آموزشی و روش های یادگیری مبتنی بر حمایت از خلاقیت دانش آموزان

• • برنامه ریزی برجسته شدن اهمیت پرورش خلاقیت به جای اهمیت موفقیت صرف تحصیلی

• • تجدید نظر در اهداف سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان که معطوف به رشد خلاقیت باشد.

• • برنامه ریزی برای تغییر نگرش معلمان و مدیران مدارس در جهت پرورش خلاقیت دانش آموزان .

• • برنامه ریزی برای گزینش و بکارگیری معلمان دارای استعدادهای خلاقانه .

• • برگزاری دوره های کوتاه مدت آموزش فعال و مشارکتی دانش آموز محور برای معلمان .

• • احترام گذاشتن به نظرات و پیشنهادات معلمان و جلب مشارکت فعال آنان در بهبود سیستم .

• • ایجاد واحد ” تحقیق و توسعه خلاقیت ” در سازمانهای آموزش و پرورش .

• • برگزاری مسابقات وجشنواره های محلی وکشوری سالیانه دستاورد وایده های خلاق دانش آموزان.

• ارائه آموزشهای مستقیم و غیر مستقیم شیوه های فرزند پروری والدین درجهت حمایت از خلاقیت .

ماده ۵ قانون ۱۳۱۰ علایم زیر را غیر قابل ثبت به عنوان علامت تجاری معرفی نموده و مقرر کرده که این علایم همچنین نمی توانند به عنوان جزء شی از اجزا یک علامت تجارتی قرار گیرند :
۱ - بیرق مملکتی و سلطنتی ایران و هر بیرق دیگری که دولت ایران استعمال آن را به طور علامت تجارتی منع کند . علاوت شیروخورشید – نشانه ها – مدال ها – انگ های دولتی ایران ؛
۲ – تمثال پادشاه و ولیعهد مگر با اجازه ی مخصوص ؛
۳ – کلمات یا عباراتی که موهم انتساب به مقامات رسمی ایران باشد از قبیل شاهنشاهی – سلطنتی – دولتی و امثال آن ؛
۴ – علامت مؤسسات رسمی مانند شیروخورشید سرخ و صلیب احمر و نظایر آن ؛
۵ – علایمی که مخل انتظامات عمومی و یا منافی عفت باشد .
اما در قانون ۱۳۸۶ تغییرات گسترده ای در این موارد بوجود آمد که این تغییرات منطقی تر و فنی تر پیش بینی گردیده است که عبارت اند از :
۱ – علائمی که نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاه و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد ؛
۲ – خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد ؛
۳ – مراکز عمومی یا تجاری را به ویژه در مورد مبدأ جغافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه کند ؛
۴ – عین یا تقلید نشان نظامی ، پرچم ، یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور یا سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تاسیس شده اند ، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد ، مگر آن که توسط مقام صلاحیت دار کشور مربوط یا سازمان ذیربط اجازه استفاده از آن صادر شود ؛
۵ – عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است ؛

۶ - عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاً میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد ؛
۷ – عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود .
گفتار ششم : ضمانت اجرا
‌قانون تجارت الکترونیکی در ‌ماده ۷۶ متخلفان از ماده (۶۶) این قانون را به یک تا سه سال حبس و جزای نقدی از‌بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال محکوم‌خواهند نمود .
مبحث دوم : در موافقت نامه تریپس
موافقت نامه تریپس در بند ۱ ماده ۱۵ به تعریف علائم تجاری پرداخته و همچنین به تعدادی از مصادیقی که می تواند به عنوان علامت تجاری مورد توجه واقع شود ، اشاره نموده است . در این ماده مقرر شده است : « هرگونه علامت یا ترکیبی از علائم که بتواند کالاها یا خدمات یک فعالیت را از کالاها یا خدمات فعالیت های دیگر متمایز گرداند ، علامت تجاری به شمار خواهد آمد ». « برای اینکه علامتی دارای ویژگی تخصیصی باشد باید بتواند انتساب خود را به منبعی مشخص بیان کند . البته این بدین معنی نیست که مشخص گردد چه کسی آن را تولید کرده و یا چه کسی آن را به فروش رسانده است ، بلکه همین مقدار که خریدار ، بنگاه مربوطه در تحت علامت تجاری را مسئول آن محصول بداند ، کفایت می کند ».^[۳۳۸]
چنانکه در این ماده مقرر شده است ، علائم تجاری دارای دو وظیفه هستند :اولاً این علائم ، معرف کالا و یا خدمات از یک بنگاه محسوب می شوند . بدیهی است هیچ بنگاه تولیدی یا خدماتی نمی تواند از آرم و علامت خاص بنگاه دیگر استفاده نماید . ثانیاً این علائم بیانگر تمایز میان تولیدات و خدمات دو بنگاه محسوب می شوند .چنانکه در بند ۲ مقرر می دارد « در مواردی که علائم ذاتاً نمی توانند کالاها یا خدمات مربوطه را متمایز گردانند ، اعضا ممکن است قابلیت ثبت را به تشخیص تمایز از طریق موارد دیگر استعمال مربوط سازند ». بنابر این بهترین ره آورد تجاری علامت تجاری که می تواند هم برای فروشنده و هم برای خریدار حاصل شود ، شناخت علامت به عنوان ابزار تجارت می باشد .
گفتار نخست : مدت حمایت
ماده ۱۸ موافقت نامه مدت حمایت را از ثبت اولیه و هر تجدید ثبت حداقل برای مدت هفت سال مقرر نموده است ضمن اینکه این تجدید می تواند برای مدت نامحدود صورت پذیرد . مبدأ شروع حمایت در مقررات موافقت نامه مقرر نشده است .
مهلت استفاده از علامت تجاری ثبت شده در موافقت نامه تریپس :
بر اساس بند ۳ ماده ۱۵ موافقت نامه تریپس که مقرر داشته است : اعضا می توانند قابلیت ثبت را به استعمال علامت کالا یا خدمات مربوط سازند . البته استفاده عملی از یک علامت تجاری شرطی برای درخواست ثبت به شمار نخواهد آمد . یک اظهار نامه را نمی توان صرفاً به این جهت رد کرد که استفاده منظور نظر ، قبا از انقضای مدت سه ساله پس از تاریخ اظهار نامه صورت نگرفته باشد .
موافقت نامه در این بند از ماده ۱۵ ، اگر چه استفاده عملی از یک علامت تجاری را شرط درخواست بیان نکرده اما این اختیار را به قانون گذاران کشورهای عضو واگذار نموده است که قابلیت ثبت علامت را به استعمال آن در کالا یا خدمات بگنجانند .
در صورت عدم استفاده از علامت تجاری در مدت مشخصی که قانون تعیین کرده است ، برای اشخاص ثالث این امکان را بوجود خواهد آورد تا از طریق ارائه دادخواست از دادگاه بخواهند تا نسبت به ابطال علامت تجاری مورد نظر اقدام کند . ضمن اینکه اثبات عدم استفاده ، کاری است مشکل . « نکته بسیار مهمی که در اینجا قابل توجه می باشد این است که صاحب علامت باید تداوم استفاده از علامت را اثبات نماید ؛ زیرا اثبات این امر که استفاده متوالی معمول نگشته بسیار مشکل می باشد . به توضیح دیگر اینکه ، بار اثبات دعوی به عهده صاحب علامت می باشد ».^[۳۳۹] در بند ۱ ماده ۱۹ هم به استفاده مستمر از علامت تجاری اشاره داشته و مقرر می کند : اگر استفاده از علامت تجاری برای استمرار ثبت لازم باشد ، این ثبت ممکن است تنها پس از اینکه حداقل سه سال مستمر از این علامت استفاده نشد ، لغو گردد ، مگر اینکه مالک علامت تجاری دلایل معتبری دال بر وجود موانع بر سر راه چنین استفاده ای ارائه نماید . در ادامه این بند مصادیقی را به عنوان عواملی که باعث مانع استفاده از علائم تجاری می شود بر شمرده است : اوضاع و احوالی مانند ایجاد موانع وارداتی یا دیگر الزامات دولتی برای کالاها یا خدمات تحت پوشش علامت تجاری که مستقل از اراده مالک علامت تجاری به وجود آید و مانع استفاده از علامت تجاری گردد به عنوان دلایل معتبر این عدم استفاده مورد تایید قرار خواهد گرفت . براساس بند ۲ ماده ۹ هنگامی که تحت نظارت مالک علامت تجاری ، شخص دیگری از آن استفاده کند ، چنین استفاده ای به عنوان استفاده از علامت تجاری به منظور استمرار در ثبت تلقی خواهد شد .
گفتار دوم : حقوق اعطایی
موافقت نامه تریپس در ماده ۱۶ تحت عنوان حقوق اعطایی ، حقوقی را برای مالک علامت تجاری مقرر داشته است . بر اساس بند ۱ این ماده مالک علامت تجاری ثبت شده حق انحصاری برای ممانعت از تمام اشخاص ثالثی را خواهد داشت که بدون کسب موافقت مالک ، در جریان تجارت از علائم یکسان یا مشابه برای کالاها یا خدمات یکسان یا مشابهی که این علامت تجاری در خصوص آن به ثبت رسیده است ، استفاده می کنند ، مشروط بر اینکه چنین استفاده ای احتمالاً به سر در گمی منجر شود . در موردی که از علامت یکسان برای کالاها یا خدمات یکسان استفاده می شود ، احتمال سر درگمی مفروض خواهد بود . « بر اساس بخش اخیر این بند چنانچه شخصی به واسطه ثبت یک علامت دارای حقی گردید ، این حق نباید حقوق شخص دیگری را که از طریق استفاده از علامت ، پیش از این به دست آورده است ، مخدوش نماید ».^[۳۴۰]
گفتار سوم : اعطای پروانه و واگذاری
موافقت نامه تریپس در ماده ۲۱ مقرر داشته است : اعضا می توانند شرایطی را برای اعطای پروانه و واگذاری علایم تجاری تعیین کنند . بدیهی است که اعطای پروانه اجباری برای علایم تجاری مجاز نخواهد بود و مالک علامت تجاری ثیت شده حق خواهد داشت علامت تجاری را با یا بدون انتقال کسب و کاری که این علامت تجاری به آن مربوط می شود ، واگذار کند .
در کنوانسیون پاریس ماده ۶ رابع که به واگذاری علامت تجاری پرداخته است ، مقرر داشته است : اکر به موجب مقررات مربوط به یکی از کشورهای اتحادیه واگذاری علامتی موقعی معتبر باشد که با واگذاری موسسه یا سرمایه تجاری که علامت به آن تعلق دارد همراه باشد برای اینکه اعتبار آن محرز گردد کافی است که آن قسمت از موسسه یا سرمایه تجارتی که در مملکت مذکور واقع است با حق انحصاری تولید یا فروش محصولات مربوطه تحت علامت .اگذار شده به انتقال گیرنده واگذار گردد . در بند ۲ این ماده هم آمده است : در صورتی که واگذاری علامتی که بکارگیری آن توسط انتقال گیرنده باعث گمذاهی مردم مخصوصاً در مورد تشخیص مبدأ ، نوع یا صفات اساسی کالا یا خدمات می شوند که توسط این علامت معرفی می شوند کشورهای عضو اختیار دارند تا علامت فوق را معتبر نشناخته و الزامی در قبال آن نخواهند داشت .
گفتار چهارم : علائم مشهور^[۳۴۱]
موافقت نامه تریپس در بندهای ۲ و ۳ ماده ۱۶ ضمن ارجاع اعضا به ماده ۶ مکرر کنوانسیون پاریس^[۳۴۲] به علائم مشهور اشاره نموده اما هیچ یک از مواد موافقت نامه و کنوانسیون پاریس تعریفی از آن ارائه ننموده اند . اما در تعریفی « یک علامت هنگامی مشهور تلقی می شود که مورد شناخت بخش وسیعی از عموم باشد . در اینجا مقصود از عموم ، مجموعه مردم کوچه و بازار است ، یعنی افرادی با ضریب هوشی متنوع که با احساس و سپس توجه به علامت از طریق حواس پنچگانه خود ، اطلاعات پیشین خود را دسته بندی نموده ، فوراً محصول یا خدمات مورد نظر علامت را ادراک می کنند ».^[۳۴۳] سازمان جهانی مالکیت فکری (wipo) نیز در تعریفی « علائم مشهور را علائمی می داند که از دیدگاه مقام ذی صلاح کشوری که حمایت از علامت در آن مطرح و مورد نظر است ، مشهور تلقی گردد ».^[۳۴۴] در بند ۲ ماده ۱۶ موافقت نامه مقرر شده است : در احراز اینکه آیا یک علامت تجاری معروفیت دارد یا نه ، اعضا آگاهی از این علامت تجاری در بخش مربوط از جامعه ، از جمله آگاهی ای که در قلمروی عضو مربوط در نتیجه تبلیغ علامت تجاری مزبور به دست آمده است را در نظر خواهند گرفت . بر اساس این بند و همانطور که پیشتر بیان شد ، آگاهی آن بخش از جامعه مبنی بر اشتهار به نیکویی نام یک علامت تجاری مطرح می باشد . چنانکه اشخاص یک علامت از کالا یا خدماتی را در بازار دنبال می کنند که از مشهوریت بین عموم بهره مند است . در این ماده به تبلیغ کالا یا خدمات اشاره شده است ، لذا می توان گفت که تبلیغ کالا و خدمات می تواند یکی از عوامل اشتهار علامت تجاری محسوب گردد .
در ماده ۶ مکرر کنوانسیون پاریس که در پاورقی گذشت ، علائم مشهور را برای هر نوع کالا اعلام نموده است که موافقت نامه قلمرو آن را گسترش داده و در بند ۲ ماده ۱۶ آن را به خدمات نیز تسری بخشیده است .
در بند ۳ ماده ۱۶ در مورد کالاها یا خدماتی که غیر مشابه هستند و علامت تجاری در خصوص آنها به ثبت رسیده است مقرر داشته که ماده ۶ کنوانسیون پاریس با تغییرات لازم در باره آنها نیز اعمال خواهد شد ، مشروط بر اینکه استفاده از این علامت تجاری در رابطه با آن کالاها یا خدمات نشان دهنده پیوندی میان کالاها و خدمات مزبور و مالک علامت تجاری ثبت شده باشد و منافع مالک علامت تجاری ثبت شده احتمالاً بر اثر چنین استفاده ای زیان بیند .
گفتار پنجم : علایم غیر قابل ثبت
بند ۲ ماده ۱۵ موافقت نامه تریپس کشورهای عضو را مجاز می داند تا از بعضی از علامت ها و نشان ها حمایت به عمل نیاورده و از ثبت آنها جلوگیری به عمل آورد مشروط بر اینکه با مقررات وضع شده در کنوانسیون پاریس مغایرتی نداشته باشد و باعث خدشه به مقررات آن کنوانسیون نگردد . در ماده ۶ ثالث کنوانسیون پاریس مقرر شده است :
الف ) « اگر بدون اجازه مقامات صالح – علائم رسمی – بیرق و نشان های دیگر دولتی کشورهای عضو اتحادیه و نشان و انگ رسمی و دولتی و تقلید آثار و علائم تاریخی و خانوادگی را برای علامت تجاری یا صنعتی یا عناصر این علامت بکار برند کشورهای اتحادیه توافق دارند که تقاضای ثبت آن را نپذیرند و اگر این تقاضا ثبت شده است آن را با اقدامات مقتضی باطل و استعمال آن را منع کنند .
ب ) مقررات مندرج در بند الف نسبت به نشان های دولتی به استثناء نشان ها و پرچم ها و علائم دیگر و حروف اختصاری کلمات با اسم هایی که موافقت نامه های بین المللی معتبر فعلی به منظور حمایت آنها تنظیم شده است و پرچم ها و علائم دیگر و حروف اختصاری کلمات و نام سازمان های عمومی بین المللی که یک یا چند کشور اتحادیه جزء آنهاست نیز اجرا می شود .
کنوانسیون پاریس استثنایی را در این میان در بند (ج – ۱ ) برای اشخاصی پیش بینی نموده است که قبل از اجرای کنوانسیون ، حقوقی را با توجه به ماده ( ب ) و با حسن نیت بدست آورده اند که بعد از اجرا قابل واگذاری نبوده است . از آنجا که ایران عضو کنوانسیون پاریس می باشد ، مقررات این کنوانسیون در ایران لازم الاجرا بوده و وفق مقررات تریپس می باشد .
مبحث سوم : آثار الحاق
با الحاق به موافقت نامه ، علایم تجاری در خارج از مرزها مورد حمایت قرار گرفته و حقوق مادی مالکین آنها به رسمیت شناخته و هیچ یک از اتباع اعضای کشورهای عضو حق نقض حقوق مادی و معنوی آنها را نخواهند داشت . از آنجا که در برخی از زمینه ها مانند دانش سنتی ، نقشه های قالی و صنایع دستی در ایران منحصر بفرد بوده و اینک در پاره ای از کشورها اقدام به سوء استفاده از انها می شود با پیوستن به موافقت نامه ، آن موافقت نامه تعهداتی را برای کشورهای فوق مقرر و باعث جلوگیری از نقض چنین اقداماتی خواهد نمود .
فصل سوم : طرح صنعتی ^[۳۴۵]
مبحث نخست : در قوانین ایران
تا قبل ازقانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاریی مصوب ۷/۸/۱۳۸۶ در خصوص طرح های صنعتی قانون مدونی در ایران وجود نداشته است . ماده ۴ قانون ساماندهی مد و لباس مصوب ۱۳۸۵ هم طرحها و الگوهای تولید شده پارچه و لباس مبتنی بر نمادهای ایرانی – اسلامی را مشمول حمایت قانونی حقوق مولفان و مصنفان و قانون ثبت اختراعات و مالکیت صنعتی دانسته است . در قانون حمایت حقوق مولفان ، مضفان و هنرمندان که در حمایت از حق نسخه برداری تصویب گردیده و تاکنون لازم الاجرا می باشد ، مفادی از ماده ۲ به این مبحت اشاره دارد . در بند ۵ این ماده که در بخش دوم بیان شده ، نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشه های جغرافیایی ابتکاری و نوشته ها و خط های تزیینی و هر گونه اثر تزیینی و اثر تجسمی که به هر طریق و روش به صورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد را از مصادیق حمایت از حق نسخه برداری دانسته است . همچنین در بند ۹ همین ماده اشاره دارد به هر گونه اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و و نقشه قالی و گلیم . این بندها مبین حمایت های قانونگذار ایران از طرح های صنعتی از سال ۱۳۴۸ تاکنون بوده است . اما قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری فصل دوم از ماده ۲۰ لغایت ۳۰ را به این موضوع اختصاص داده است.
مطابق ماده ۲۰ قانون ثبت اختراعات ، طرحهای صنعتی و علائم تجاری ، هر گونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعُدی با خطوط ، رنگها و یا بدون آنها ، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد ، طرح صنعتی شناخته می شود . برای این که یک طرح ، صنعتی محسوب شود بعُد فنی طرح مد نظر قانون گذار نبود ، بلکه زمانی طرح ، صنعتی محسوب خواهد شد که همراه با تغییر شکل و قیافه ظاهری محصول همراه باشد
آیین نامه نحوه نظارت بر علائم ، نشانه ها و تصاویر روی البسه و لوازم التحریر و کالاهای مشابه در بند (ج) و (د) ماده ۱ بر تعیین مشخصات هر گونه طرح و تصویر قابل انتشار و حفظ حقوق طراحان گرافیک و نقاشان با توجه به قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان تاکید دارد . بر اساس ماده ۲ این قانون طرح ها و نقوش اعم از نماد ها ، خطوط و تصاویر و با طرح های ترکیبی را مروج هنر و ارزش های اسلامی و ملی و ترغیب نوآوری باشد را مورد تایید قرار داده است .
گفتار نخست : شرائط ثبت و حمایت

نرم افزارهای کامپیوتری

۸۶%

۶

گردشگری

۸۹%

همان­طور که ملاحضه می­ شود برای متغیرهای تبلیغات اینترنتی، وب­سایت­های اینترنتی، تبلیغاتی صدا و سیما، برنامه ­های تبلیغاتی ماهواره، نرم­افزارهای کامپیوتری و گردشگری آلفاهایی به ترتیب برابر ۸۷/۰، ۸۳/۰، ۸۵/۰، ۸۱/، ۸۶%۰ و ۸۹% به‌دست آمده است. این میزان آلفاهایی به‌دست آمده نشان دهنده آن است که پرسشنامه‌های مورد استفاده، از قابلیت اعتماد و یا به عبارت دیگر از پایایی لازم برخوردار می‌باشند.

۳-۵-۲-بررسی روایی ابزار اندازه ­گیری

منظور از روایی یک مقیاس یا یک ابزار اندازه ­گیری، پاسخ به این سؤال است که ابزار اندازه ­گیری چه چیزی را می­سنجد و تا چه اندازه موضوع موفق بوده و کارایی لازم را دارد. به عبارتی، روایی به معنای میزان انطباق بین تعریف مفهومی متغیر با تعریف عملیاتی آن است. برای بررسی روایی ابزار
اندازه ­گیری تحلیل محتوای صوری استفاده شده است. بدین ترتیب که برای اطمینان از به­ کارگیری جملات مناسب جهت سنجش صفات بایسته رهبری، پرسشنامه تهیه شده به همراه منابع مورد استفاده، جهت نظرخواهی به قضاوت تعدادی از اساتید گذاشته شد و پس از اصلاحات لازم، اعتبار علمی پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت.

۳-۶٫ جامعه و نمونه آماری

جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه گردشگرانی می­باشد که در تیرماه سال ۱۳۹۳ که از طریق خطوط هوایی به شهر شیراز مسافرت کرده ­اند.

۳-۶-۱٫ حجم نمونه

تعداد حدود ۳۲۰ نفر از طریق محاسبه با فرمول کوکران از گردشگرانی که در تیر ماه به شیراز از طریق خطوط هوایی سفر نموده ­اند مورد سوال و بررسی قرار خواهد گرفت.

۳-۶-۲٫ روش نمونه گیری

در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده در گزینش آزمودنی­ها استفاده شده است. در این پژوهش برای انتخاب حجم نمونه گردشگران از فرمول «کوکران» استفاده شده است. بنابراین از فرمول زیر برای تعیین حجم نمونه استفاده می­ شود:
n=
که در آن:
=n حجم نمونه
N = جامعه آماری
=p نسبت موفقیت در جامعه آماری
=q نسبت عدم موفقیت در جامعه آماری
Ɛ = دقت برآورد
توزیع جامعه نرمال
در این تحقیق تعداد اعضای جامعه آماری را ۲۰۰۰ نفر از گردشگران شهر شیراز تشکیل می­ دهند و چون میزان را در جامعه گردشگران در دست نداریم p و q را ۵/۰ در نظر گرفته تا n حداکثر مقدار ممکن خود را پیدا کند. این امر سبب می­ شود که نمونه به حد کافی بزرگ باشد.
در این صورت خواهیم داشت:
از طرفی از آن­جا که میزان خطای مجاز در تحقیقات پیمایشی بین ۰۱/۰ تا ۱/۰ می­باشد، در این پژوهش Ɛ= ۰٫ ۰۶ در نظر گرفته شد. همچنین مقدار خطا α=۰٫ ۰۵ می­باشد.
n=

۳-۷٫ روش تجزیه و تحلیل داده ­ها

برای نیل به اهداف پژوهش و پاسخ به سوالات آن و همچنین بررسی نقش رسانه­های الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی، هم از آمار توصیفی و هم از آمار استنباطی استفاده شده است.
الف) آمار توصیفی: در بخش آمار توصیفی با توجه به اهداف پژوهش ابتدا جداول فراوانی، درصدی، فراوانی تجمعی، میانگین­ها و انحراف استاندارد متغیرهای مورد مطالعه، تهیه و سپس از نمودارهای توصیفی نیز استفاده می­ شود.
ب) آمار استنباطی: در این مرحله با بهره گرفتن از همبستگی به بررسی نقش رسانه­های الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی پرداخته شده و در آخر بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون به بررسی نقش رسانه­های الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی پرداخته می­ شود، تمام مراحل یاد شده با بهره گرفتن از برنامه آماری Spss انجام می­ شود.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق

۴-۱ مقدمه

در این فصل، داده ­های خام بدست آمده از جامعه آماری با بهره گرفتن از روش­های آماری مناسب و نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار می­گیرند. در این پژوهش ابتدا از شاخص­ های آمار توصیفی، شامل جداول توصیفی و نمودارهای فراوانی جهت توصیف داده ­ها استفاده شده است. سپس از رابطه همبستگی پیرسون به منظور پاسخ به سوالات تحقیق استفاده می­ شود.

۴-۲ آمار توصیفی

در جداول ذیل شاخص­ های توصیفی (میانگین، انحراف معیار) متغیرها جهت بررسی پراکندگی مناسب و نرمال بودن توزیع داده ­ها ارائه شده است.

۴-۲-۱ وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان

جدول شماره ۴-۱ و نمودار شماره ۴-۱ وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان را نشان می­ دهند.

جدول ۴-۱ ۵وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان

جنسیت

فراوانی

درصد فراوانی

درصد تجمعی

به سازمان­هایی که با افراد آسیب دیده جامعه سروکار دارند (بهزیستی و…) پیشنهاد می­ شود از نتایج این تحقیق استفاده کنند.
استفاده از متخصصان و روان­شناسان خانواده در حوزه ­های تصمیم ­گیری و اجرایی نظیر دستگاه قضایی و به خصوص دادگاه­ های خانواده پیشنهاد می شود
اساتید و رسانه­های جمعی کشور در جهت تعدیل نگرش جامعه نسبت به طلاق تلاش بیشتری نمایند.
اهتمام بیشتر دولت و مسئولین مربوطه جهت شناسایی علل طلاق، بررسی دلایل سیر صعودی آن در سال­های اخیر و برطرف نمودن زمینه ­های به وجود آورنده طلاق در حد کلان.
وزارت آموزش و پرورش به عنوان متولی آموزش و تربیت نسل فردای جامعه از یافته­های این پژوهش برای جلوگیری از آسیب­های روان­شناختی که فرزندان خانواده­های طلاق ممکن است با آن روبه­رو شوند استفاده کند.

به مشاوران مدارس توصیه می­ شود که فرزندان خانواده­های طلاق را در ابتدای هر سال تحصیلی شناسایی کرده و به آنان آموزش­های لازم را دهند.
نظر به اینکه یکی از گرایش‌های بحث انگیز و قابل توجه حوزه‌ی روان­شناسی و مشاوره که امروزه به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است، حیطه ازدواج می‌باشد. پیشنهاد می‌شود، مشاورین و روان­شناسان خانواده و ازدواج از یافته‌های این پژوهش استفاده نمایند.
منابع فارسی:
قرآن کریم، سوره روم، آیه ۲۱
احدی، بتول (۱۳۸۷). رابطه احساس تنهایی و عزت نفس با سبک های دلبستگی در بین دانشجویان دانشگاه الزهرا.سال پنجم، شماره اول، صص ۴۱-۶۵٫
اژه­ای، ج. ۱۳۹۱٫ روان­شناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی. تهران: نشر شومیز، ۲۶۴ ص.
افروز، غ.م. ۱۳۸۹٫ مبانی روان­شناختی ازدواج در بستر فرهنگ و ارزش­های اسلامی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۷۰ ص.
اکبرزاده عبدالجبار، ح؛ حسین­پور لنگرودی، ف و مصباح، ن. ۱۳۸۹٫ بررسی رابطه سبک­های دلبستگی با نگرش نسبت به ازدواج و مهارت حل تعارض در دانشجویان مجرد کارشناسی دانشگاه تهران، مجله زن و مطالعات خانواده، ۲ (۸): ۵۴-۳۹٫
ایران محبوب، ج؛ مختاری، م ( ۱۳۸۵). رویکرد جریان زندگی در مطالعه ازدواج جوانان در ایران. فصلنامه جمعیت، ۱۴ ( ۵۸).
امیدوار، ب. ۱۳۸۷٫ بررسی تأثیر آموزش پیش از ازدواج بر نگرش­های زناشویی دانشجویان در آستانه ازدواج در شهر شیراز. دانش­نامه دکتری مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
آذربایجانی، م؛ سالاری فر، م. ر؛ عباسی، ا و کاویانی، م. ج. ۱۳۸۵٫ روان­شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی. تهران: انتشارات سمت، ۶۱۶ص.
براتی، ز (۱۳۸۵). بررسی اثر آگاه شدن زوجین از رابطه ویژگیهای خانواده اصلی و خانواده فعلی شان بر افزایش رضایت زناشویی آنها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
برک، لورا، ای. (۲۰۰۱). روان شناسی رشد. چاپ دهم. (از لقاح تا کودکی). ترجمه یحیی سید محمدی (۱۳۸۶). انتشارات ارسباران.
برون، سیما (۱۳۸۵). مقایسه دلبستگی (به مادر، پدر و همسال) و سازگاری فردی-اجتماعی در سنین مختلف نوجوانی (از اواخر کودکی تا اواسط نوجوانی) در دانش ­آموزان شهرستان پلدختر، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
بک، آ.ت. ۱۹۹۴٫ عشق هرگز کافی نیست. ترجمه م قرچه داغی ۱۳۸۴، تهران: نشرذهن­آویز، ۳۹۳ص.
ثنایی ذاکر، ب. ۱۳۸۷ . مقیاس­های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت، ۲۴۶ص.
جعفری، م؛ فاتحی زاده، م و هاشمی، ن. ۱۳۸۶٫ اثربخشی آموزش پیش از ازدواج بر نگرش به ازدواج در دانشجویان دختر و پسر شهر اصفهان، دومین کنگره بین المللی پاتولوژی خانواده، انستیتو تحقیق خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، ۲۰۱-۲۰۰ .
حسینی، ب. ۱۳۸۹٫ زمینه زوج درمانی. تهران: نشر جاودانه، ۵۲۸ص.
حقیقی زاده، م. ح؛ کرمی، خ و سلطانی، ت. ۱۳۸۹٫ معیارهای گزینش همسر از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، فصل­نامه علمی- پژوهشی علوم بهداشتی، ۲ (۲): ۵۴-۴۴٫
حیدر نیا، احمد، ثنایی، باقر و طالقانی، نرگس (۱۳۸۴). سلامت روان و عزت نفس دانش آموزان پسر دوره­ راهنمایی در خانواده­های عادی، تحت حضانت پدر و تحت حضانت مادر. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره ۱۹، ۷۴- ۵۵٫
حیدری، م. ۱۳۸۷٫ دینداری و رضامندی خانوادگی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۲۱۶ص.
رایس، ف. ۲۰۰۲٫ رشد انسان: روان­شناسی از تولد تا مرگ. ترجمه م فروغان (۱۳۸۸)، تهران: ارجمند، ۴۲۵ص.
ژوبرت، ناتاشا و گای، کاتلین. نیاز فرزندان طلاق و جدایی. ترجمه فاطمه قدیری (۱۳۸۳). چاپ اول، تهران: نشردانژه.
ساروخانی، باقر (۱۳۷۵). مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده. تهران: انتشارات سروش.
ستوده، هدایت الله (۱۳۸۳). آسیب شناسی اجتماعی، ویرایش سوم. تهران، انتشارات آوای نور.
ستیر، و. ۲۰۰۰٫ آدم سازی در روان­شناسی خانواده. ترجمه ب بیرشک (۱۳۸۸)، تهران: انتشارات رشد، ۳۵۷ص.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (۱۳۸۱). روش­های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه، چاپ سیزدهم.
سهرابی، فرامرز و رسولی فاطمه (۱۳۸۷). بررسی رابطه بین سبک دلبستگی و رابطه جنسی فرا زناشویی در بین زنان بازداشت شده در مرکز مبارزه با مفاسد اجتماعی شهر تهران. فصلنامه روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، سال چهارم، شماره۱۴، ۱۴۳-۱۳۳٫
شریفی­زاده، ز. ۱۳۹۲٫ بررسی رابطه­ سبک­های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی و نگرش مذهبی با ادراک آمادگی ازدواج و نگرش به ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه قم. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
شعاع کاظمی، م؛ جعفری هرندی، م. ۱۳۸۸٫ بررسی مقایسه­ ای نگرش دانشجویان مجرد ومتأهل نسبت به ازدواج از دیدگاه واقعیت درمانی گلاسر، فصل­نامه پژوهش اجتماعی، ۲ (۴): ۱۲۸-۱۱۱.
عامری، فریده (۱۳۸۱). بررسی تأثیر مداخلات خانواده درمانی راهبردی در بروز اختلاف زناشویی، پایان نامه دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
فاتحی­زاده، م. بهجتی اردکانی، ف. نصر اصفهانی، ا. (۱۳۸۴). بررسی تاثیر عوامل خانوادگی در پایین بودن آمار طلاق در شهرهای یزد، اردکان، میبد. مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی ۶ (۱) ۱۳۶-۱۱۷٫
فردوسی­پور، س. ۱۳۸۴٫ آسیب شناسی خانواده. دوره علمی- کاربردی پودمانی (مدیریت خانواده).
فقیرپور، م. ۱۳۸۴، مشاوره قبل از ازدواج. گیلان: نشر رستگار، ۹۶ص.
کاردانی، آ. ۱۳۹۲٫ مقایسه‌ی نگرش نسبت به ازدواج و آمادگی برای ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد راهنمایی و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
کریمی، یوسف (۱۳۷۹). نگرش و تغییر نگرش. تهران: موسسه نشر ویرایش.
کریمی، یوسف (۱۳۸۵). روان شناسی اجتماعی. تهران: انتشارت ارسباران.
کریمی، ی. ۱۳۹۰٫ نگرش و تغییر نگرش. چاپ نهم، تهران: موسسه نشر ویرایش، ۱۷۶ص.
کرین، سی. ویلیام . پیشگامان رشد. ترجمه غلامرضا خویی نژاد و علیرضا رجایی (۱۳۸۴). چاپ اول، انتشارات رشد.
گلدنبرگ، ا؛ گلدنبرگ، ه. ۲۰۰۰٫ خانواده درمانی. ترجمه ح. ر شاهی برواتی، س نقشبندی و ا ارجمند (۱۳۸۶)، تهران: روان، ۴۵۲ص.
محمودی ایرانشاه، ناصر (۱۳۸۳). مقایسه میزان مسئولیت پذیری، عملکرد تحصیلی و سلامت روانی دانش آموزان دختر خانواده­های طلاق و عادی در دبیرستان های پلدختر با توجه به کنترل متغیرهای وضعیت اجتماعی-اقتصادی و طول مدت طلاق، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران پلدختر.
مرکز آمار ایران (۱۳۸۰). سالنامه آماری ایران.

چارچوب Biebersteinدر سال ۲۰۰۵ توسط Norbert Bieberstein و تعدادی از متخصصین و خبرگان معماری سرویس گرا ارائه شد. اگرچه این چارچوب توسط متخصصین IBM به عنوان یکی از مدلها و چارچوب های پذیرفته شده حاکمیتSOA مورد استفاده قرار میگیرد. این چارچوب نقشها، فرایندها و معیارها و ساختارهای سازمانی مورد نیاز برای برنامه ریزی و تصمیم گیری موثر و کنترل تعهدزایی SOA برای پوشش نیازمندیهای کسب وکاری سازمانی را تعریف میکند(۲۰۰۶ Bieberstein et at.) و با تعریف نقشه راهSOA به تعریف توابع و عملکردهای کلیدی حاکمیت و مسئولیت های آن میپردازد. در یک نگاه کلی میتوان گفت که این چارچوب عمدتا نقاط ضعف چارچوب های مطرح شده قبلی را تا حدودی برطرف کرده است. در واقع چارچوب نقشه راهی برای SOA ارائه کرده و در ارائه نقشه به بلوغ سرویس گرایی سازمان نیز توجه داشته است. همچنین نقش ها و مسئولیت ها و تعریف ساختار سازمانی مورد نیاز در این مدل با جزئیات کامل ارائه شده است. ولیکن ضعف چارچوب عمدتا در حوزه تدوین سیاستها و روال های حاکمیت است و مدل حاکمیت ارائه شده مبتنی بر چرخه حیات حاکمیت و چرخه حیات سرویس نیست.

علاوه بر این در حوزه تکنولوژی و زیرساخت با وجود ارائه عناصر و اجزای معماری نظیر پلتفرم ها، پروتکل ها، گذرگاه سرویس و امنیت ، به رجیستری و انباره و پیاده سازی آن اشاره نشده است.[۳۴]

چارچوب حاکمیت معماری سرویس گر ا CBDI-SAE
۴۱
این چارچوب شامل چهار منظر مختلف فرایند، سیاست، زیرساخت و بلوغ معماری سرویس گراست و توازنی بین ۴ جنبه ) چگونه، چه وقت، چه کسی و چه چیز ( برقرار میکند. در حوزه فرایند این چارچوب به شرح کلیه فرایندهای مرتبط با حاکمیتSOA می پردازد و نقش ها و مسئولیت های مربوط به هر فرایند را نیز مشخص کرده است. فرایندهای حاکمیتی از فرایندهای مدیریتی و عملیاتی تفکیک شده اند ( CBDI,2008) چارچوب CBDI-SAE یک چارچوب نسیتا جامع برای حاکمیت SOA است که منطبق بر مفهوم اصلی حاکمیت معماری سرویس گراست و مؤلفه های این چارچوب براساس مؤلفه های یک سیستم حاکمیتSOA مطرح شده است. نقطه قوت دیگر این چارچوب انطباق آن با مدل بلوغ سرویس گرایی است که نقشه راهی را برایSOA مبتنی بر سنجش بلوغ سازمان انجام می دهد. اگرچه به استراتژی گذار اشاره نکرده است. سیاست ها در چرخه حیات سرویس تعریف شده اند اما دسته بندی مربوط به این سیاست ها منطبق بر چرخه حاکمیت ارائه نشده است.[۶۰]

چارچوب حاکمیت معماری سرویس گرا دردیدگاه ITIL
ITIL Information Technology Infrastructure Library)) یک چارچوب توسعه یافته توسط OGC (دفتر امور بازرگانی) به نمایندگی از دولت بریتانیا است.ITIL از بهترین شیوه و سیاست برای مدیریت خدمات IT تشکیل شده است ,ITIL V3به استراتژی های خدمات ، خدمات طراحی ، خدمات انتقال ، عملیات سرویس، تقسیم و بهبود مستمر خدمات تقسیم شده است، که در یک مدل چرخه ی عمر نشان داده شده اند تا خدمات را به طور پیوسته بهبود دهند.که میتوانیم در شکل ۲-۸ ببینیم:[۳۵]

شکل ۲-۷ چارچوب حاکمیت ITIL [12]
۴۲